Βιβλιοθήκη
Παγκόσμια Συνέδρια
Σαν σήμερα πριν από 80 χρόνια, σε ένα προάστιο του Βερολίνου, το Γ’ Ράιχ της Γερμανίας συνθηκολογεί άνευ όρων στα χέρια του σοβιετικού στρατάρχη Ζούκοφ. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στην ουσία τελειώνει, η ναζιστική μηχανή ολέθρου διαλύεται, η ΕΣΣΔ, το πρώτο εργατικό κράτος επιβιώνει, εκατομμύρια άνθρωποι στις αποικίες ετοιμάζονται να αποτινάξουν τη σκλαβιά, κομμουνιστικά και εργατικά κινήματα ετοιμάζονται να πάρουν την εξουσία σε μια σειρά από χώρες. Μια μέρα χαράς για την ανθρωπότητα, μετά το μεγαλύτερο ανθρωποσφαγείο που άφησε 80 εκατομμύρια νεκρούς, αμέτρητους τραυματίες και ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές.
Το ναζιστικό καθεστώς στη Γερμανία έδειξε ανάγλυφα τι σημαίνει φασισμός: απόλυτη κυριαρχία της πιο βάναυσης μορφής κράτους του βιομηχανικού μονοπωλιακού κεφαλαίου, τσάκισμα των εργατικών οργανώσεων και των πολιτικών κομμάτων στο εσωτερικό, ολοκαύτωμα στους λαούς που θεωρούνται κατώτεροι, ανελέητος πόλεμος για την αναδιανομή των σφαιρών επιρροής και την επέκταση της δικής του δύναμης. Η λογική κατάληξη του φασισμού είναι ο πόλεμος και η υποδούλωση ολόκληρων λαών και χωρών και αυτό το κατάλαβαν πολύ καλά οι εργατικές μάζες της Ευρώπης, οι οποίες θυσιάστηκαν στα πεδία των μαχών για να τσακιστεί το τέρας.
Ωστόσο, τα κίνητρα των λεγόμενων δυτικών δημοκρατιών (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία) δεν ήταν ούτε αντιφασιστικά ούτε υπέρ της ελευθερίας των λαών. Απέναντι στις αυξανόμενες απαιτήσεις της ναζιστικής Γερμανίας, οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αφού πρώτα παρέδωσαν ολόκληρες χώρες στο Ράιχ για να καλοπιάσουν τον Χίτλερ, δεν δίστασαν να στείλουν στο σφαγείο τα νιάτα των χωρών τους, όπως και των αποικιών τους, προκειμένου να διατηρήσουν τα αυτοκρατορικά τους προνόμια (Γαλλία, Βρετανία) ή να διεκδικήσουν τα μεταπολεμικά πρωτεία (ΗΠΑ). Όσο και αν οι εργατικές τάξεις και οι λαοί παγκοσμίως πήραν βαθιά ανάσα με την ήττα και διάλυση του φασιστικού κράτους, ο πόλεμος από τη μεριά των ιμπεριαλιστών ήταν ένας πόλεμος αντιδραστικός, ένας πόλεμος επιθετικός, ένας πόλεμος άδικος. Οι νεκροί στην Ευρώπη, την Αφρική, την Ασία και τον Ειρηνικό δεν έπεσαν σε μια μάχη της δημοκρατίας απέναντι στον φασισμό, αλλά σε μια μάχη υπεράσπισης της δικής τους αστικής τάξης και του δικού τους ιμπεριαλισμού. Τα δυτικά ιμπεριαλιστικά εγκλήματα, ακόμα και μετά τον ουσιαστικό τερματισμό του πολέμου, με τους βομβαρδισμούς αμάχων στις εργατικές μεγαλουπόλεις της Γερμανίας και πάνω απ’όλα ο πυρηνικός όλεθρος στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, δείχνουν τα κίνητρα και τις επιδιώξεις των “δημοκρατικών”αστικών τάξεων. Άλλωστε οι παλιές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (Βρετανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ισπανία, Πορτογαλία κλπ) είχαν συμπεριφερθεί στους λαούς των αποικιών τους (στην Αμερική, στην Αφρική και στην άπω ανατολή) με τον ίδιο βάρβαρο τρόπο (κατάκτηση, κατοχή, μαζική βία, γενοκτονία, ρατσισμό) που οι φασιστικές ορδές συμπεριφέρθηκαν στους λαούς της ευρώπης.
Ο πόλεμος της ΕΣΣΔ αντίθετα ήταν ένας πόλεμος αμυντικός και δίκαιος. Ήταν ένας πόλεμος υπεράσπισης του πρώτου εργατικού κράτους στον κόσμο και των κατακτήσεων του Οκτώβρη απέναντι στην υποδούλωση και τον εξανδραποδισμό που επεδίωκαν οι ναζί δολοφόνοι. Η εγκαθίδρυση ενός ανελεύθερου, ασφυκτικού γραφειοκρατικού καθεστώτος υπό τον Στάλιν, τα διαρκή πολιτικά και διπλωματικά ζιγκ-ζαγκ, το όνειδος του συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, η χρεοκοπία της πολιτικής των λαϊκών μετώπων που παρέδωσε προπολεμικά την ισπανική επανάσταση δεμένη χειροπόδαρα στις λεγεώνες του Φράνκο, η προδοσία της κινεζικής επανάστασης και η συμμαχία, δυστυχώς πολύ παραπάνω από μια ευκαιριακή στρατιωτική συμμαχία, με τις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, δεν αναιρούν τον προοδευτικό χαρακτήρα και μάλιστα παγκόσμιας εμβέλειας της σοβιετικής νίκης. Η σταλινική γραφειοκρατία, συν τοις άλλοις με τις εξοντώσεις κορυφαίων ηγετών του κόκκινου στρατού πριν τον πόλεμο και την προσπάθεια κατευνασμού αρχικά της ναζιστικής Γερμανίας, φέρει σε μεγάλο βαθμό την ευθύνη για το μέγεθος των απωλειών της ΕΣΣΔ, που ξεπέρασαν τα 25 εκατομμύρια. Ωστόσο, το μεγαλείο της πάλης του σοβιετικού λαού, που επέδειξε υπεράνθρωπες δυνάμεις στη μεταφορά όλης της οικονομίας πίσω από τις πολεμικές γραμμές, στην αντίσταση στον 1000ήμερο βομβαρδισμό του Λένινγκραντ και στην αντεπίθεση στο Στάλινγκραντ, το Κουρσκ και μέχρι το Βερολίνο οφείλεται στο γεγονός ότι υπερασπιζόταν ένα διαφορετικό κράτος, ένα κοινωνικό καθεστώς διαφορετικό από αυτό της ιμπεριαλιστικής μπουρζουαζίας. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο δίδαγμα της αντιφασιστικής νίκης.
Την ίδια εποχή, σε μια σειρά από χώρες που γνώρισαν την κατοχή και την καταστροφή του πολέμου, ένοπλα παρτιζανικά κινήματα και κομμουνιστικά κόμματα κατάφεραν να πάρουν την εξουσία ή έφτασαν πολύ κοντά στο να το κάνουν. Η σοβιετική γραφειοκρατία, στο πλαίσιο της εγκάρδιας συνεννόησης με τους δυτικούς ιμπεριαλιστές για το μοίρασμα του μεταπολεμικού κόσμου, έπαιξε προδοτικό ρόλο, καταστέλλοντας τα. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η Ελλάδα, όπου η ηγεσία του ΕΑΜ, καθ’ υπόδειξιν των σοβιετικών, παρέδωσε την εξουσία που κέρδισε τα χρόνια της κατοχής, επέτρεψε στο ανύπαρκτο πολιτικό προσωπικό της ελληνικής αστικής τάξης να αναστηθεί και έδωσε το φιλί της ζωής στο κλονισμένο αστικό σύστημα, προδίδοντας τα χιλιάδες μέλη του και εκθέτοντας τα σε κυριολεκτικά θανάσιμο κίνδυνο.
Τα διδάγματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι απολύτως επίκαιρα στο σήμερα, όπου συμβαίνουν ή κυοφορούνται πολεμικές συγκρούσεις και η Ευρώπη επανεξοπλίζεται μέχρι τα δόντια. Η πολεμοκάπηλη μιλιταριστική προπαγάνδα των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών ότι η Ευρώπη δήθεν κινδυνεύει από τις αντιδραστικές δυνάμεις και συγκεκριμένα τη Ρωσία πρέπει να πέσει στο κενό. Επιδίωξη των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών δεν είναι, όπως δεν ήταν και ποτέ, να υπερασπιστούν τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες, αλλά να εξασφαλίζουν την πρόσβασή τους στις πρώτες ύλες, τα αποθέματα ενέργειας και τη διατήρηση των εφοδιαστικών αλυσίδων, προκειμένου να ξεπεράσουν τη βαθιά οικονομική κρίση τους. Το αντιφασιστικό αίσθημα των λαών της Ευρώπης είναι ανάγκη να κατευθυνθεί εναντίον του πολύ υπαρκτού κινδύνου της ακροδεξιάς, που σηκώνει επικίνδυνα κεφάλι σε όλο και πιο πολλές χώρες και όχι σαν άλλοθι για να συρθούν οι εργατικές τάξεις πίσω από το άρμα της δικής τους “δημοκρατικής” αστικής τάξης.
Η απαγόρευση των κομμουνιστικών συμβόλων στη Δυτική Ευρώπη και η αποκαθήλωση των μνημείων του Κόκκινου Στρατού στην Ανατολική είναι μια κατάφωρη παραχάραξη της ιστορίας. Οι αστικές τάξεις, ενισχυμένες μετά την κατάρρευση του υπαρκτού, προσπαθούν να πάρουν την ιστορική ρεβάνς απέναντι συνολικά στο πρόταγμα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης, ταυτίζοντας χυδαία τον κομμουνισμό με τον φασισμό.
Από την άλλη μεριά, η οικειοποίηση της ιστορίας και των κατορθωμάτων της ΕΣΣΔ από τη σημερινή αστική και ιμπεριαλιστική ηγεσία της Ρωσίας αποτελεί προσβολή στη μνήμη όσων έδωσαν τη ζωή τους και κακοποίηση της πραγματικότητας. Ο σφετερισμός, σε ρητορικό επίπεδο, ακόμα και των κομμουνιστικών συμβόλων, επιστρατεύεται από την κυβέρνηση Πούτιν προκειμένου να εξάρει τα υπαρκτά αντιφασιστικά αισθήματα για να δικαιολογήσει τον αντιδραστικό ιμπεριαλιστικό πόλεμο (δήθεν επιχείρηση αποναζιστικοποίησης) που διεξάγει η ρωσική αστική τάξη στην Ουκρανία. Το αντιφασιστικό μεγαλείο της Σοβιετικής Ένωσης δεν έχει καμία σχέση με τους πολέμους που διεξάγουν οι δήμιοί της, η τάξη που πλούτισε στα ερείπια του εργατικού κράτους και κάνει δικούς τους πολέμους για δικούς της σκοπούς.
Απέναντι στον κίνδυνο μιας παγκόσμιας ανάφλεξης, είναι πρώτιστο καθήκον για την επαναστατική αριστερά και το εργατικό κίνημα διεθνώς να προτάξει την ανάγκη συναδέλφωσης των λαών, να στείλει τη μιλιταριστική προπαγάνδα στα σκουπίδια, να σταματήσει τους εξοπλισμούς και να συγκρουστεί με το ίδιο το καπιταλιστικό και ιμπεριαλιστικό σύστημα το οποίο γεννάει ανθρωποσφαγεία.
