Παγκόσμια Συνέδρια
Βιβλιοθήκη
Τάσος Αναστασιάδης, Γιάννης Φελέκης
Όλο το κομμάτι για τη Διεθνή γίνεται:
Η ΟΚΔΕ και η 4Η Διεθνής
Η βασική αιτία/διάσταση της υπαρξιακής κρίσης της οργάνωσης συνδέεται με αποτυχίες, αδιέξοδα και παλλινδρομήσεις τμημάτων, αλλά και της ίδιας της Τέταρτης Διεθνούς, όχι μόνο εξαιτίας της οργανωτικής εξασθένισης της τελευταίας, αλλά και εξαιτίας των πολιτικών περιπλοκών της κοινωνικής και πολιτικής ανασύνθεσης και της εθνικής ανομοιογένιάς τους, ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Οι ευθύνες της οργάνωσης για την ίδια την κατάσταση της Διεθνούς μπορούν να παρουσιαστούν ως αντικειμενικά περιορισμένες, αν και στα πλαίσια της ευρωπαϊκής κρίσης ίσως δεν είναι, στο μέτρο που ουσιαστικά ζητήματα τακτικής για τα ευρωπαϊκά τμήματα τέθηκαν καταρχήν στην Ελλάδα. Και πάντως θα ήταν υπεκφυγή να μετατεθούν σε άλλους οι ευθύνες για την κρίση του ελληνικού τμήματος.
Ωστόσο, το ελληνικό τμήμα κατά τις τελευταίες δεκαετίες ήταν μια από τις μικρές οργανώσεις της Διεθνούς και οι αδυναμίες της τελευταίαςπάνω στην οργάνωση έπαιξαν το ρόλο τους. Η πρακτική απουσία ενός «διεθνούς κέντρου» τόσο σε αναλυτικό / θεωρητικό επίπεδο όσο και στο πεδίο τωνπολιτικών πρωτοβουλιών είναι απολύτως αισθητή. Το ζητούμενο δεν είναι η επιβολή «γραμμής» από ένα διεθνές πολιτικό κέντρο σ’ ένα εθνικό τμήμα. Υπενθυμίζουμε ότι στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και κατά το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 2000, το ελληνικό τμήμα βρισκόταν επίσης σε αντιπαράθεση με την ηγεσία της Διεθνούς πάνω στις προοπτικές της ανασύνθεσης στην Ελλάδα. Η ηγεσία της Διεθνούς ευνοούσε μια ανασύνθεση γύρω από το Συνασπισμό, εμείς επιδιώκαμε μια ανασύνθεση με ηγεμονία των αντικαπιταλιστικών / διεθνιστικών δυνάμεων. Η διαφωνία αυτή συνδυαζόταν με τα ερωτήματα για τις προϋποθέσεις που οδήγησαν στη συμμετοχή του τότε βραζιλιάνικου τμήματος στην πρώτη κυβέρνηση Λούλα. Παρόλο που συχνά μπαίναμε στο βολικό ρόλο του «σεκταριστή» και σημαντικά στελέχη του διεθνούς μας ρεύματος είχαν επιλέξει ως συνομιλητή τους τη ΔΕΑ, η οργάνωσή μας συνέχιζε να τροφοδοτείται με έμπνευση και να νοηματοδοτεί την πολιτική της πράξη από την πολιτική μιας διεθνούς ηγεσίας με την οποία πολλές φορές διαφωνούσε. Η Διεθνής ήταν εργαστήριο. Από τις Ευρωπορείες μέχρι τα Κοινωνικά Φόρουμ, από τις μαζώξεις της ευρωπαϊκής και διεθνούς αντικαπιταλιστικής αριστεράς μέχρι τη δημιουργία του ΝPA, το ρεύμα της («Ενιαίας Γραμματείας») 4ης Διεθνούς ήταν πόλος αναφοράς σχεδόν για όλες τις ζωντανές δυνάμεις της επαναστατικής και αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Ήταν και για μας. Και εμείς αυθόρμητα ή συνειδητά οικοδομούσαμε την ταυτότητα της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος πάνω στην πολιτική ταυτότητα της Τέταρτης ανεξάρτητα από τις διαφωνίες μας, όχι σε μια φραξιονιστική εχθρότητα προς την ηγεσία της.
Με τις περιπλοκές και τις δυσκολίες της αντικαπιταλιστικής ανασύνθεσης, που φτάνουν να μοιάζουν έως και αποτυχία του ίδιου του σχεδίου αντικαπιταλιστικών κομμάτων, τη διάσπαση του ΝPA (κι άλλες διασπάσεις), τη διολίσθηση στην πρακτική παρακολούθησης των νέων κομμάτων διαμαρτυρίας (ΣΥΡΙΖΑ, Podemos) με υποτίμηση συχνά των ανασταλτικών τους λειτουργιάν, η Τέταρτη Διεθνής σ’ ευρωπαϊκό τουλάχιστο επίπεδο έχει βρεθεί σε κατάσταση εθνικών πολυπροσαρμογών και στερείται τις δυνάμεις που απαιτούνται να έχει έναν ουσιαστικό ανεξάρτητο και προωθητικό ρόλο στην αλλαγή των ταξικών συσχετισμών όπως εκείνον που είχε στη στροφή του αιώνα.
Η σημερινή μας ηγεσία στην ΟΚΔΕ (τα περισσότερα μέλη του σημερινού ΠΓ) έχει στρατευθεί σ’ ένα φραξιονιστικό αγώνα εντός της Διεθνούς του οποίου συμβολικό απόγειο ήταν το πρώτο (εθνικό) κάμπινγκ του τμήματος το οποίο συνελήφθη ως «κάμπινγκ τάσης» χωρίς κανένα καλεσμένο/η από την ηγεσία της Διεθνούς (ή έστω κάποιον/κάποια με αντίθετη άποψη) -αλλά με 3 στελέχη απεσταλμένους του αργεντίνικου PTS (της λεγόμενης “τροτσκιστικής φράξιας” -δηλαδή μιας εχθρικής προς την οργάνωή μας διεθνή συσσωμάτωση) και μια γερή ομάδα μιας τάσης του γαλλικού NPA που συνδέεται με το μορενικό εισοδισμό. Έχει καλλιεργήσει μια εχθρότητα με την πλειοψηφούσα τάση που καθιστά οριακά δικαιολογήσιμη την παρουσία μας στο ρεύμα. Έχουμε βγάλει και εμείς το πριόνι και κόβουμε το ολοένα και πιο λεπτό κλαδάκι πάνω στο οποίο καθόμαστε. Από όποια πλευρά και να το πιάσουμε, υπ’ αυτούς τους όρους η οργάνωση δεν μπορεί να εξηγήσει τι πολιτικό σχέδιο έχει, ούτε να διασαφηνίσει βασικές πλευρές της στρατηγικής της που αφορούν την πολιτική οικοδόμηση.
Η Τέταρτη Διεθνής έχει λειτουργήσει σαν τη συγκολλητική ουσία της οργάνωσης. Ειδικά όταν η Τέταρτη Διεθνής στην οποία αναφερόμασταν δεν ήταν μια «ιστορική αναφορά» στα τέσσερα πρώτα συνέδρια της Κομιντέρν, την πλατφόρμα της Αριστερής Αντιπολίτευσης και το Μεταβατικό Πρόγραμμα του Τρότσκι, αλλά ένα ζωντανό συνεχές που αφορούσε την ταξική πάλη και τα κοινωνικά κινήματα στο σήμερα. Αποτελούσε ένα ελκτικό παράδειγμα για τάσεις άλλων οργανώσεων και ολόκληρα ρεύματα, πρωτοπόρ. νεολαίους, φεμινίστριες, αγωνιζόμενους/ες των ΛΟΑΤ κινημάτων. Η ΟΚΔΕ μόνη της χωρίς τη Διεθνή είναι σε κάθε τομέα κάτι λιγότερο. Το πόσο θα αποδειχτεί κρίσιμο. Στο παρελθόν η κοινή αναφορά συνέβαλε στο να μπαίνουν στην άκρη μικρές και μεγάλες διαφορές, ήταν βασικό στοιχείο για τις στρατολογήσεις και την κατανόηση των νέων συντρόφων/ισσών σχετικά με το χαρακτήρα της οργάνωσης στην οποία στρατολογούνται, τη συνομιλία με άλλα ρεύματα ή τάσεις που έσπαγαν από άλλα ρεύματα.
Η κρίση του δικού μας ρεύματος φάνηκε με πολύ εντονότερο τρόπο μέσα στην κρίση του συστήματος. Η συντριπτική επιρροή απ’ τον αδυσώπητο ταξικό αγώνα, την καθημερινή επίθεση στο βιοτικό επίπεδο, τις συλλογικές και προσωπικές πιέσεις, την άμεση απαίτηση για απαντήσεις και προοπτική στους αγώνες κατά της βάναυσης επίθεσης του κεφαλαίου δοκίμασαν σκληρά πολλούς συντρόφους και συντρόφισσες μας και την αξιοπιστία της διεθνούς/εθνικής μας οργάνωσης στα μάτια τους. Η κρίση ταυτότητας της οργάνωσης μαζί με την αφόρητη πίεση της κοινωνικής πραγματικότητας οδήγησαν σε αποστασιοποίηση το μεγαλύτερο κομμάτι των συντρόφων/ισσών που την προηγούμενη εικοσαετία πολιτικοποιήθηκε σ’ αυτήν. Οι απώλειες εν μέρει έχουν αναπληρωθεί από νέους συντρόφους και νέες συντρόφισσες κυρίως μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα των πιο δραστήριων μελών μας. Οι νέοι σύντροφοι αναγνωρίζουν τον εαυτό στην ΟΚΔΕ σαν επαναστατική οργάνωση, μπαίνουν γιατί θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο αλλά σε μια οργάνωση χωρίς πλέον σταθερές αναφορές: ακόμα χειρότερα, μπαίνουν σε μια εθνική (και όχι πλέον διεθνή) οργάνωση, της οποίας η μόνη διεθνής ασχολία είναι να φραξιονίζεται κατά της 4ης Διεθνούς. Και μάλιστα χωρίς αρχές, αφού δεν γίνεται ανοιχτά και ως τέτοια, αλλά θέλει να καπελώσει και όλους τους υπόλοιπους, και γίνεται και στη βάση εχθρικών διεθνών φραξιών (μορενικοί) με αποσιώπηση των προγραμματικών μας διαφορών (π.χ. για την προλεταριακή δημοκρατία). Το αποτέλεσμα είναι, σε επίπεδο μελών, να μην μεταδίδονται καν βασικά προγραμματικά στοιχεία και επεξεργασίες για τον καπιταλισμό και την επανάσταση, που ξεκινούν από τους μπολσεβίκους (ή ακόμα και πιο πριν). Και η κατάσταση αυτή δημιουργεί χάσματα στην κοινή κατανόηση του από πού έρχεται και πού πηγαίνει η ΟΚΔΕ-Σπάρτακος.
Χωρίς την 4η Διεθνή, η ΟΚΔΕ-Σπάρτακος θα δυσκολευτεί να διατηρήσει την ενότητά της γιατί η 4ης Διεθνής είναι ένα από τα βασικά θεμέλια αυτής της ενότητας. Την ίδια ώρα η απουσία μιας διεθνούς οργάνωση «που να κάνει τη διαφορά» σημαίνει σε σημαντικό βαθμό και εθνική οργάνωση που δυσκολεύεται «να κάνει τη διαφορά», ειδικά μέσα στην πανσπερμία ανταγωνιστικών ως επί το πλείστον ομαδών και ομαδοποιήσεων μ’ αναφορά στην «4η Διεθνή» που παλεύουν να οικοδομήσουν η κάθε μία τον εαυτό της σ’ ένα εκ των πραγμάτων έντονα μειοψηφικό πολιτικό χώρο.
