Παρόντες/ούσες: Θανάσης, Χριστίνα, Νίκος Τ., Χρήστος Ν., Χρήστος Αν., Κώστας Δ., Αλέξανδρος, Μάνος Σκ., Βάλια, Γιάννα, Νικόλας, Κώστας Σκ., Πέτρος Ν., Παναγιώτης Κ., Κώστας Π., Μάνος Κτ.
1. Εισήγηση (Χρήστος Ν.)
Η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία βιώνει μεγάλες αβεβαιότητες και περιδινίζεται ακόμα στην κρίση του 2008. Η πανδημία ήταν ένα πρόσθετο χτύπημα πριν καταφέρει να βγει σε μια κανονικότητα μετά το 2008.
Τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων, η χαλαρή νομισματική πολιτική και πάνω απ’ όλα η συνεχής ροή φτηνού χρήματος στο χρηματοπιστωτικό σύστημα (παράγοντες που όλοι εκτινάχθηκαν ακόμα περισσότερο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας) ώθησαν τους “επενδυτές” στο κυνήγι των βέλτιστων αποδόσεων και την ανάληψη υψηλότερων ρίσκων, εκτοξεύοντας για ακόμη μια χρονιά την αξία μεγάλου αριθμού μετοχών και χρηματιστηριακών δεικτών σε συνεχή ανοδικά ρεκόρ. H συνολική αξία των μετοχών παγκοσμίως –όπως αυτή αποτυπώνεται από τις συμμετοχές στον δείκτη MSCI ACWΙ– αυξήθηκε από την αρχή του 2021 πάνω από 10 τρισ. δολάρια και από τον Μάρτιο του 2020 κατά 35 τρισ. δολάρια, στα 69 τρισ. δολάρια. Ένα απίστευτο παιχνίδι κερδοσκοπίας έχει στηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο από το οποίο κερδισμένοι βγαίνουν μια χούφτα μεγάλες εταιρείες και οι ιδιοκτήτες – μέτοχοί τους. Όσο πιο ψηλά βρίσκεται κάποιος στην οικονομική πυραμίδα τόσο περισσότερα κερδίζει και επίσης τόσο λιγότερο φόρο πληρώνει! (1)
Στα διαγράμματα που ακολουθούν αποτυπώνεται η πορεία της κεφαλαιοποίησης του NASDAQ και του S&P 500 του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης. Φαίνεται καθαρά ότι η ανοδική πορεία που ξεκίνησε αμέσως μετά την κρίση του 2008 επιταχύνεται ακόμη περισσότερο μετά το 2020. Η πορεία των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων είναι ανάλογη. Σπάνε κάθε ιστορικό ρεκόρ μέσα ουσιαστικά μέσα σε συνθήκες κρίσης. Κατά την γνώμη μας αυτό εξηγείται αποκλειστικά με τα πακέτα διάσωσης τα οποία μπήκαν σε εφαρμογή μετά το 2008 και πολλαπλασιάστηκαν μετά το 2020, σε κάθε περίπτωση πάντως δεν εξηγούνται από την πορεία της παραγωγής και την αύξηση του ΑΕΠ. Πρόκειται καθαρά για αναδιανομή πλούτου μέσω του κράτους και των “ανεξάρτητων” κεντρικών τραπεζών από κάτω προς τα πάνω.
Φαίνεται πάντως ότι αυτή η πολιτική δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Το παράδοξο που υπήρχε όλα αυτά τα χρόνια και που επέτρεπε την συνέχιση αυτής της πολιτικής (η τόσο μεγάλη προσφορά φτηνού χρήματος δεν οδηγούσε σε αύξηση του πληθωρισμού) φαίνεται να τελειώνει. Η αύξηση του πληθωρισμού, σημαίνει ότι η πολιτική του φτηνού χρήματος δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς κόστος, όπως γινόταν μέχρι τώρα. Η αναζωπύρωση του πληθωρισμού πιέζει τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων (έχουν γίνει αρνητικές). Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς συνέπειες (χρεοκοπίες και τραπεζών ανάμεσα στα άλλα). Πιθανά έρχεται η ώρα να πληρωθεί ο λογαριασμός. Οι οικονομικοί ανταγωνισμοί που δεν έπαψαν έτσι και αλλιώς να οξύνονται θα μεταφραστούν σε ακόμα σκληρότερους “καυγάδες” με ότι κινδύνους συνεπάγεται αυτό.
Από τον προηγούμενο κανόνα εξαιρείται τουλάχιστον για το 2021 η Κίνα και οι λεγόμενες “περιφερειακές” αγορές. Το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ έχασε σε κεφαλαιοποίηση, μια από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας οδηγείται στην χρεοκοπία. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι η οικονομία της Κίνας ανέκαμψε πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη στην Δύση. Πιθανά πρόκειται για σκόπιμο ξεφούσκωμα του χρηματιστηρίου. Είναι ένα σημείο που θέλει περισσότερη διερεύνηση. (2)
Με αυτό το υπόβαθρο είναι λογικό να αναμένουμε ότι οι διαταραχές στην παραγωγή και τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες δεν θα είναι πρόσκαιρες. Είναι λογικό να αναμένεται η ανακοπή της πολιτικής του φτηνού χρήματος και των πακέτων διάσωσης που ανάμεσα στα άλλα έχουν εκτινάξει δημόσιο και ιδιωτικό χρέος σε επίσης πρωτοφανή επίπεδα. Είναι λογικό να αναμένεται να αυξηθεί το κόστος του χρήματος.
Δίπλα στην οικονομική αστάθεια είναι λογικό που αυξάνεται και η γεωπολιτική αστάθεια. Σχεδόν όλα τα ανοιχτά μέτωπα στην διεθνή πολιτική σκηνή οξύνονται δραματικά. Βγαίνουν με ένα τρόπο από την επικαιρότητα όχι γιατί λύνονται αλλά γιατί επισκιάζονται από ακόμα μεγαλύτερα και πιο επικίνδυνα μέτωπα: Αντιπαράθεση ΗΠΑ – Ρωσίας και ΕΕ – Ρωσίας (Ουκρανία, αγωγός North Streem, Λευκορωσία κλπ). Με αφορμή τις εξελίξεις στην Ρωσο – Ουκρανική κρίση είχαμε τεράστια συγκέντρωση στρατευμάτων και από τις δύο πλευρές. Αντιπαράθεση ΗΠΑ – Κίνας. Ματαίωση εκλογών στην Λιβύη. Τίποτα δεν έχει λυθεί ή σταθεροποιηθεί ουσιαστικά στο Αφγανιστάν παρά το γεγονός ότι ανέλαβαν την ευθύνη του αεροδρομίου της Καμπούλ η Τουρκία σε συνεργασία με το Κατάρ. Το μεταναστευτικό παραμένει τεράστιο θέμα και εκατοντάδες άνθρωποι πνίγονται στα νερά της Μεσογείου.
Οι εξελίξεις στα βαλκάνια έχουν επισκιαστεί από άλλα γεγονότα, ωστόσο δεν έχουν σταματήσει. Η σταθερότητα μιας σειράς κρατών – προτεκτοράτων απειλείται. Η συμφωνία των Πρεσπών καρκινοβατεί (ίσως πρέπει να θεωρείται άκυρη πλέον).
Πολλά θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις στην Τουρκία. Φαίνεται ότι έχει ανοίξει η μετά Ερντογάν εποχή. Η τουρκία είναι χώρα κλειδί για την περιοχή (μέση ανατολή, βαλκάνια, αιγαίο, ανατολική μεσόγειος κλιπ).
Υποσαχάρια Αφρική, περιοχή του Σαχέλ: ο γαλλικός ιμπεριαλισμός φαίνεται να έχει μπλέξει χωρίς να μπορεί να ελέγξει την κατάσταση.
Και τώρα αποσταθεροποιείται και το Καζακστάν (πρόκειται για βόμβα μεγατόνων από κάθε άποψη: οικονομικά, γεωπολιτικά, στρατιωτικά). Περισσότερα στην συζήτηση.
Ενθαρρυντικά είναι τα νέα που έρχονται από την λατινική αμερική και συγκεκριμένα από Αργεντινή (εκλογική άνοδο των τροτσκιστών), Χιλή (ήττα του νοσταλγού του πινοσέτ, νίκη ενός εκπροσώπου του κινηματικού ρεφορμισμού) και Βραζιλία (διαφενόμενη ήττα του μπολσονάρο και επάνοδος του Λούλα στην προεδρία).
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
· Η διαχείριση της πανδημίας οδηγεί σε πολιτικές εξελίξεις και ανακατατάξεις. Σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις περπατούν ένα αυταρχικό δρόμο αποτέλεσμα της αποτυχίας τους να διαχειριστούν – αντιμετωπίσουν την πανδημία.Αποκορύφωμα οι δηλώσεις Μακρόν για τους ανεμβολίαστους. Είναι δηλώσεις φασίζουσας νοοτροπίας. Η αποτυχία στην διαχείρηση της πανδημίας τους κοστίζει πολλά και χάνουν πόντους διεθνώς και στο οικονομικό επίπεδο. Επίσης δημιουργεί πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις σε όλες τις χώρες.
· Η διαχείριση των ενεργειακών αποθεμάτων. Η εμπλοκή με τον North Streem 2 (υπάρχει σαφής αμερικανικός δάκτυλος καθώς και η κρίση Ρωσίας – Ουκρανίας).
· Το προσφυγικό ζήτημα έχει επισκιαστεί ειδησεογραφικά από άλλες εξελίξεις αλλά συνεχίζει να έχει επιπτώσεις στην πολιτική και κοινωνική κατάσταση.
· Αναφέρω εδώ και το θέμα της COP 26. Είναι πρόδηλο ότι και μετά από όλες τις παραπάνω εξελίξεις ακόμα και τα ελάχιστα που μπήκαν στην συνδιάσκεψη για το κλίμα δεν πρόκειται να τηρηθούν. Η ΕΕ κάνει πλέον εισαγωγές αερίου και πετρελαίου που προέρχεται από εξόρυξη με την μέθοδο fraking από τις ΗΠΑ. Οι λιγνίτες επανέρχονται. Το ίδιο και η πυρηνική ενέργεια. Και μάλιστα στα χέρια ιδιωτών και όχι των κρατών, δηλαδή με τους χειρότερους δυνατούς όρους.
ΕΛΛΑΔΑ
Ακόμα και με τους μεγάλους ρυθμούς “ανάπτυξης” που προβλέπονται για την Ελλάδα, η αποκατάσταση του ΑΕΠ δεν έχει γίνει ακόμα.
Όλα εξαρτώνται από την βούληση της ΕΚΤ να αγοράζει ελληνικά ομόλογα, τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται στην κατηγορία “μη επιλέξιμα” ή σκουπίδια.
· Ο προϋπολογισμός έχει συνταχθεί ως να μην υπάρχει πανδημία το 2022 και από ότι φαίνεται έτσι θα λειτουργήσει η κυβέρνηση. Ότι πήρατε πήρατε, όσοι πεθάνετε θα πεθάνετε, όλα θα λειτουργήσουν κανονικά και χωρίς άλλα έκτακτα οικονομικά μέτρα και ενισχύσεις. Μόνο έτσι εξηγούνται οι αποφάσεις που παίρνει (άνοιγμα σχολείων, αγοράς, οικονομίας κλιπ). Εκβιασμός όλων να εμβολιαστούν και να ξαναεμβολιαστούν.
· Η διαχείριση της πανδημίας εξελίχθηκε σε θρίλερ διαρκείας. Παγκόσμια πρωτιά σε θανάτους για την Ελλάδα. Πλήρης διάλυση του δημόσιου συστήματος υγείας. Η πολιτική του πάρτε κάντε εμβόλιο και ξεμπερδέψαμε με την πανδημία είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και θανατηφόρα για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
· Ακρίβεια – πληθωρισμός και κερδοσκοπία σε εκτεταμένη κλίμακα. Φτώχεια – ενεργειακή φτώχεια – υγειονομική φτώχεια.
· Το χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) τραβάει ξανά την ανηφόρα. Και τώρα αναμένεται ότι τα επιτόκια θα αρχίσουν να ανεβαίνουν οπότε η εξυπηρέτησή του θα είναι όλο και πιο ακριβή. Επίσης οι τρομακτικές αυξήσεις στην ενέργεια (υγρά καύσιμα, φυσικό αέριο, ηλεκτρισμός) θα περιορίσουν την ανάπτυξη που προσδοκούσαν να έχουν. Πρέπει να αναμένουμε νέο γύρο περικοπών και λιτότητας.
- Η όξυνση του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού συνεχίζεται. Η αγκίστρωση στο ευρωπαϊκό (βλ Γαλλία) και ΝΑΤΟικό ιμπεριαλιστικό άρμα γίνεται όλο και μεγαλύτερη. Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ότι θα στείλει ελληνικό στρατό στο Σαχέλ. Όλα αυτά προμηνύουν νέους μεγαλύτερους κινδύνους για τους εργαζόμενους, την νεολαία και τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
- Η κυβέρνηση χάνει πολιτικό κεφάλαιο με επιταχυνόμενο ρυθμό. Η παράταση της πανδημίας την ξεσκεπάζει ολοένα και περισσότερο. Τα επικοινωνιακά φτιασιδώματα καταρρέουν. Συγκρούεται και με μεγάλο τμήμα της εκλογικής της βάσης.
- Η ανυπαρξία αντιπολίτευσης είναι μια πραγματικότητα αλλά δεν θεωρώ ότι μπορεί να την σώσει αυτό. Προσπαθεί πλέον να κερδίσει όσο περισσότερο χρόνο γίνεται μπας και ξεχαστεί η καταστροφική για τα λαϊκά στρώματα διαχείριση της πανδημίας.
Σημειώσεις:
(1). περισσότερα στοιχεία εδώ:
https://www.efsyn.gr/oikonomia/diethnis-oikonomia/326118_i-pandimia-toys-epnixe-sto-hrima, https://www.efsyn.gr/oikonomia/diethnis-oikonomia/325871_o-ios-toy-hrimatos-primodotithike-apo-ton-io-tis-pandimias,
Κώστας Δ.: Θα ξεκινήσω από το ζήτημα της ακρίβειας και το ζήτημα του κλείσιμου της στρόφιγγας από τις τράπεζες. Ο πληθωρισμός δεν οφείλεται μόνο στη μεγάλη ρευστότητα, αλλά και σε μια πολύ μεγάλη αναδιάταξη των παραγωγικών δυνάμεων και των εφοδιαστικών γραμμών σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία προκαλείται από τον ανταγωνισμό μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών. Η κρίση της πανδημίας ανέδειξε την ανάγκη να κοντύνουν οι εφοδιαστικές αλυσίδες. Επίσης, όλες οι ιμπεριαλιστικές χώρες θέλουν να πάρουν αποστάσεις από πράγματα που κατασκευάζονται στην Κίνα, όπως πχ οι μπαταρίες αυτοκινήτων ή το λίθιο. Όλες οι χώρες πασχίζουν να παράγουν τέτοια προϊόντα στο έδαφός τους ή κοντά τους, αυτό αφορά όχι μόνο τις μεγάλες χώρες αλλά και την Ελλάδα ή την Τουρκία. Αυτό ανεβάζει το κόστος, γιατί πρέπει να δημιουργηθούν νέα εργοστάσια, και αυτό μεταφέρεται στους καταναλωτές. Οι κατευθύνσεις της COP26 κινούνται επίσης σε αυτή την κατεύθυνση. Συνισταμένη αυτών είναι η αύξηση των τιμών.
Για το θέμα των κινημάτων, παρατηρείται μια πόλωση μεταξύ των ακροδεξιών τάσεων και μια άνοδος των εργατικών κινημάτων, για διάφορα θέματα (πανδημία, ΛΟΑΤΚΙ κ.ά.). Αυτό παρατηρείται ιδιαίτερα στη Λ. Αμερική. Τα κινήματα εκεί δεν έχουν μια καθαρή αντικαπιταλιστική προοπτική. Οι ακροδεξιοί χρησιμοποιούν την αποτυχία των κυβερνήσεων πολύ καλύτερα από την αριστερά.
Στην Ελλάδα, ο Μητσοτάκης επένδυσε πολύ στην «πράσινη ανάπτυξη» και στη μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο μεταξύ Ευρώπης και Μ. Ανατολής, καθώς και σε κόμβο των σχεδιασμών των ΗΠΑ. Και στα δύο έχει προβλήματα, τα οποία πρέπει να δούμε.
Στο Καζακστάν εξελίσσεται μια μεγάλη σύγκρουση, με πολλούς ιμπεριαλισμούς να εμπλέκονται. Το κίνημα εκεί δε φαίνεται να ήταν ελεγχόμενο (όπως το Μαϊντάν) και γι’ αυτό η Δύση έδωσε το ΟΚ στον Πούτιν να πνίξει στο αίμα την εξέγερση.
Μάνος Σκ. : Συμφωνώ ότι η Τουρκία βρίσκεται σε κρίση, αλλά αμφιβάλω ότι είναι τόσο εύκολο να πέσει ο Ερντογάν, θέλει μια προσοχή η διατύπωση. Επίσης, δεν ξέρω αν είναι ενδεδειγμένη διατύπωση ότι η χώρα είναι δέσμια της πρόθεσης της ΕΚΤ να αγοράζει αυτή τα ελληνικά ομόλογα. Εκτιμώ ότι αυτό έχει να κάνει με το μοντέλο που επέλεξε ο ελληνικός καπιταλισμός να αναπτυχθεί και όριά του, που φάνηκαν πρώτα στην κρίση και τώρα στην πανδημία. Μια επιθετική στρατηγική που τιμωρήθηκε, να είμαστε προσεκτικοί μην πάμε σε μια ρητορική εξάρτησης. Αυτό που λέει ο Κώστας για την πόλωση που κυοφορείται σε διάφορες περιοχές είναι ενδιαφέρον και μου φαίνεται σωστός τρόπος να το θέτουμε. Εδώ, ελλείψει ΧΑ, δε θα έχουμε ίσως την αντίστοιχη πόλωση με άλλες χώρες. Η κυβέρνηση δεν έχει περιθώριο λοκντάουν, έχουν φτάσει στο σημείο να μειώνουν την καραντίνα στους νοσούντες για να βγαίνουν οι δουλειές. Εδώ φαίνεται και το ταβάνι της ρητορικής ότι πρόθεση των κυβερνήσεων ήταν ένα «μόνιμο λοκντάουν», πράγμα αδύνατο. Οι κυβερνήσεις ακροβατούν μεταξύ κατάρρευσης της οικονομίας και κατάρρευσης του συστήματος. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να φτάσουμε να ζητάμε εμείς λοκντάουν, όπως κάνει συγκεκαλυμμένα το ΚΚΕ. Εναλλακτικοί τρόποι υπάρχουν. Η απαγόρευση κυκλοφορίας είναι η χειρότερη από όλα τα δυνητικά μέτρα. Η στάση της κυβέρνησης είναι επαμφοτερίζουσα και αυτό δημιουργεί σύγχυση. Τέλος, για το θέμα του πληθωρισμού: Ο πληθωρισμός δεν είναι κάτι σχεδιασμένο, ας πούμε μια επιτελική προσπάθεια να φορτωθεί το βάρος στους καταναλωτές. Ούτε μπορεί να εξηγηθεί από τον ανταγωνισμό και την εξαιτίας του αύξηση των επενδύσεων – αυτός κανονικά θα μείωνε τις τιμές. Εκτιμώ ότι έχει να κάνει με την ποσοτική χαλάρωση που περιγράφει ο Χρήστος την εισήγηση. Η λειτουργία του πληθωρισμού είναι να αποτρέπει το χρήμα να λιμνάζει, να αποταμιεύεται. Ο πληθωρισμός ανέβηκε για να γίνουν επενδύσεις δηλαδή, δεν είναι οι επενδύσεις η αιτία του πληθωρισμού.
Πέτρος Ν.: Για τα διεθνή πρώτα, το παγκόσμιο χρέος είναι πάνω από 300 τρις δολάρια. Υπάρχουν τεράστια ζητήματα με τις εταιρείες ζόμπι (1.4 τρις χρέη), ένα μέρος αυτών θα φαλιρίσει μέσα στο χρόνο. Ο Μάικλ Ρόμπερτς εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα ξεφουσκώσει μέσα στο 2022. Αυτό δεν ισχύει για την Τουρκία (χαμηλά επιτόκια, φυγή κεφαλαίου οδηγούν σε στασιμοπληθωρισμό). Αυτό δε θα γίνει στην Ελλάδα λόγω ΕΚΤ (οι Βρυξέλλες προχωρούν σε αύξηση επιτοκίων) αλλά η κατάσταση εδώ δεν επιτρέπει αισιοδοξία. Στα εσωτερικά μας, είναι πολύ φανερή η καθυστέρηση που έχουμε ως εργατικό κίνημα στο να απαντήσουμε στα διάφορα ζητήματα που προκύπτουν (διαχείριση πανδημίας, αντεργατικοί νόμοι κοκ). Πάμε για άνοιγμα σχολείων χωρίς απεργία στους εκπαιδευτικούς, στους υγειονομικούς ΠΑΜΕ με ΝΔ μπλόκαραν τις προτάσεις της αντικαπιταλιστικής αριστεράς για απεργία. Αυτό μπορεί να ενισχύσει τον ακροδεξιό πόλο που υποβόσκει και τους τελευταίους μήνες είναι σε άνοδο. Το βάρος πρέπει να πέσει στο να οργανωθεί μια αξιοπρεπής απεργία, να κινηθεί η εργατική τάξη.
Νικόλας Σκ.: Παρά την ανυπαρξία μεγάλων γεγονότων μέσα στην καραντίνα, μέσα στην πανδημία και με οργανωμένη πολιτική δράση δυνάμεων υπήρξε μια μαζική μετατόπιση συνειδήσεων, δεν ήταν πολιτικά νεκρός αυτός ο χρόνος. Το βλέπουμε τώρα διεθνώς, γίνονται μεγάλης έκτασης πολιτικά γεγονότα, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το Καζακστάν, το οποίο πρέπει να μελετήσουμε, πράγματι δε δείχνει να είναι μια πολιτικά ελεγχόμενη κατάσταση. Στην Ελλάδα, ο Μητσοτάκης με επιχείρημα πως η Ο είναι πιο ελαφριά, άλλαξε ρητορεία από το «οι επόμενες δύο εβδομάδες είναι κρίσιμες». (++) Παίρνονται πολλά αποσπασματικά μέτρα, αύριο πχ ανοίγει όπως-όπως κλινική covid στον Ευαγγελισμό με γιατρούς άσχετων ειδικοτήτων, πχ εμένα. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή σοβαρή αντιπολίτευση. Πρέπει να δούμε ότι αυτή τη στιγμή ο πιο πιστός σύμμαχος της κυβέρνησης δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά το ΚΚΕ. Πιθανώς ο ΣΥΡΙΖΑ οσμίζεται εκλογές και προσπαθεί να κινηθεί ανάλογα. Το ΚΚΕ αντίθετα, δεν αρθρώνει κανένα ανατρεπτικό λόγο στην πράξη, αλλά πράγματι μπλόκαρε την πρόταση του Ενωτικού Κινήματος στην ΟΕΝΓΕ για απεργία, ψηφίζοντας ενάντια στην πρόταση μαζί με τη ΔΗΚΝΙ (ΝΔ), απέναντι σε μας και (συγκυριακά) τους συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ. Τα επιμέρους ζητήματα είναι πολλά και τα εκμεταλλεύεται επικοινωνιακά η κυβέρνηση Μητσοτάκη, χρησιμοποιεί κατά το δοκούν εχθρούς και αποκρύπτει την πραγματική κατάσταση. Το πρώτο μας καθήκον είναι να αναδείξουμε την πραγματική κατάσταση, η οποία είναι ότι τα πράγματα έχουν αφεθεί στην τύχη τους. Πρέπει να βγάλουμε μια συνολική ανακοίνωση και να καλέσουμε σε γενική απεργία, δεν υπάρχει άλλη λύση αυτή τη στιγμή. Δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ των κλάδων αυτή τη στιγμή. Οι κινητοποιήσεις των υγειονομικών δεν προβάλλονται, δεν αγκαλιάζονται, δε φαίνονται σημαντικές. Πρέπει να δούμε μια πολιτική πρωτοβουλία που να ξεπερνάει αυτή την αδυναμία.
Νίκος Τ.: Στην εικόνα των σημαντικών κινητοποιήσεων θα πρέπει να προσθέσουμε και την Ινδία όπου είχαμε μια τεράστια κινητοποίηση των αγροτών (8μήνες, πάνω από 800 νεκροί). Ο Μόντι αναγκάστηκε να αποσύρει τους αντιαγροτικούς νόμους. Η κατάσταση είναι πολύ ιδιαίτερη, πολλοί αναλυτές μιλούν για μια νίκη στο ίδιο επίπεδο με τη νίκη της ανεξαρτησίας εναντίον των Άγγλων το 1947 και η οποία, ότι και να είναι, ξεπερνά τον αυστηρά αγροτικό χαρακτήρα για να γίνει μια νίκη της δημοκρατίας -από τους δρόμους και τις λαϊκές τάξεις– ενάντια στον δεσποτισμό και τον καπιταλισμό. Σύντομα μετά ξεκίνησε άλλη μεγάλη κινητοποίηση εργατών γης, οι οποίοι δεν ωφελήθηκαν από τις νίκες των αγροτών και παλεύουν για τα δικά τους αιτήματα. Για τον πληθωρισμό, αν αυτός συνδεθεί με αύξηση των επιτοκίων, αυτό θα είναι καταστροφικό για τα υπερχρεωμένα κράτη και αυτό πρέπει να το τονίσουμε για την Ελλάδα. Για την ακροδεξιά και τα κινήματα, συμφωνώ με τα λεχθέντα. Ειδικά στην Ελλάδα, η πανδημία ωφέλησε την ακροδεξιά και έχει ηγεμονία στις αντιεμβολιαστικές κινητοποιήσεις. Οι τελευταίες κινητοποιήσεις στη Χίο ενάντια στην εγκατάσταση του κλειστού κέντρου προσφύγων-μεταναστών γίνονται επίσης κάτω από την ηγεμονία της ακροδεξιάς. Η Ανταρσία στο Βόρειο Αιγαίο έβγαλε κάποιες πολύ προβληματικές σχετικές ανακοινώσεις, πρέπει να το δούμε. Στο άμεσο μέλλον, με την αναμενόμενη αύξηση νοσηλειών από την Ο, θα έχουμε πιθανώς μια πολύ άσχημη κατάσταση στα νοσοκομεία που η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ συγκαλύπτουν συστηματικά. Είναι καθήκον του εργατικού κινήματος να αναδείξει αυτή την κατάσταση στα νοσοκομεία και να διεκδικήσει άμεσα μέτρα ουσιαστικής αναβάθμισης του ΕΣΥ, απέναντι στις εμβαλωματικού χαρακτήρα κινήσεις της κυβέρνησης, όπως η «επιστράτευση» των ιδιωτών γιατρών.
Βάλια: Μετά την οδηγία για 5ήμερη καραντίνα των εργαζόμενων που έχουν μολυνθεί από κορονοϊό, μπορούμε να δούμε το ζήτημα της αποχής από την εργασία όσων νοσούν. Απασχολεί πολύ κόσμο και πρέπει να ρίξουμε ένα σύνθημα για το θέμα, πχ «δεν πάμε δουλειά με covid, δεν θα κολλήσουμε τους συναδέλφους μας για χάρη των αφεντικών μας». Πρέπει να υποστηρίξουμε τους αγώνες που δίνονται μεμονωμένα σε χώρους εργασίας, να τους αναδεικνύουμε γιατί δε φτάνουν στην τηλεόραση.
Θανάσης: Η κυβέρνηση έχει επενδύσει σοβαρά σε τεχνολογίες παρακολούθησης (βλ. πρόσφατο ρεπορτάζ efsyn), προφανώς αναμένει ξέσπασμα του λαϊκού κινήματος. Οι υγειονομικοί βγάζουν καλές ανακοινώσεις, αλλά οι κινητοποιήσεις τους δε βρίσκουν ανταπόκριση. Υπάρχει διεθνώς σχετική συζήτηση, πολλοί παρατηρούν ότι από το 2020 και τις επευφημίες έχουμε περάσει σε αρνητικές, ακόμη και επιθετικές τάσεις προς τους υγειονομικούς. Πιθανώς η κόπωση που έχουν φέρει τα δύο χρόνια της πανδημίας μπορεί να είναι εμπόδιο στο να βρουν την αλληλεγγύη που χρειάζεται. Η επόμενη μεγάλη κινητοποίηση μπορεί να μην έχει άμεση σχέση με το κίνημα των υγειονομικών. Για την τρέχουσα κατάσταση, δεν έχουμε ακόμα σαφή εικόνα του τι εστί Ο, είναι μάλλον ευχολόγιο ότι προκαλεί λιγότερο σοβαρή νόσο, δεδομένης της πολύ εύκολης διασποράς της. Το τελευταίο δεκαήμερο βρίσκεται σε ενεργό νόσο 1.5% του γενικού πληθυσμού, είναι τεράστιο νούμερο, θα φέρει αδιανόητες πιέσεις στο σύστημα υγείας. Πρέπει να δούμε τους τρόπους που αναδεικνύουμε αυτά που γίνονται, το ΝΑΡ είχε πάρει μια πρωτοβουλία («Μένουμε ενεργοί») που αναδείκνυε καταγγελίες κλπ, κάποια πράγματα πρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε πολιτικά.
Χρήστος Αν. : Είναι καθαρό ότι υπάρχει δυσκολία διαχείρισης της κρίσης που έφερε η πανδημία. Η κυβέρνηση πάει ολοταχώς προς την τακτική της ταχείας απόκτησης «ανοσίας της αγέλης» μέσα από την ελεύθερη κυκλοφορία του ιού. Το ΕΣΥ βρίσκεται ήδη σε κατάσταση διάλυσης. Υπάρχει διάχυτη οργή στην κοινωνία, υπάρχει φόβος αλλά και κυνικές τάσεις («να κολλήσουμε να τελειώσουμε»). Συνδικαλιστικά φαίνονται τάσεις σύμπλευσης του ρεφορμισμού με τους κυβερνητικούς μπροστά στον «εθνικό κίνδυνο». Πράγματι αναμένουμε κοινωνική πόλωση, περιμένουμε να έρθει κάποιο ξέσπασμα και στην Ελλάδα, με την ακροδεξιά ίσως πιο έτοιμη, την αριστερά σε αμήχανη στάση. Έχουμε κάποια αρνητικά δείγματα γραφής, όπως πχ στη Χίο.
Κώστας Σκ.: Σαφώς να αναλυθεί το Καζακστάν, δείχνει να είναι μια γνήσια εξέγερση που ξεκίνησε από εργάτες διυλιστηρίων. Επίσης, το ζήτημα του ανοίγματος των σχολείων είναι πολύ σοβαρό θέμα, πρέπει να το αναδείξουμε.
Απόφαση: να βγει ανακοίνωση της οργάνωσης με κάλεσμα για απεργία σύμφωνα με τα παραπάνω (Μάνος)
2. Ομάδες εργασίας
Εταιρεία (Νικόλας): να δούμε το σκοπό της και το τι μας προσφέρει. Προτείνουμε να γίνουν τυπικά αρχαιρεσίες και να μπω ταμίας της εταιρείας, γιατί μπορεί να έχω πρόβλημα με την εφορία (τώρα χρησιμοποιώ το λογαριασμό μισθοδοσίας μου).
Απόφαση: θα το δει η Χριστίνα με το σφο Σπύρο και να ενημερώσει το ΠΓ.
Σάιτ οργάνωσης (Χριστίνα, Αλέξανδρος): έγινε συνάντηση με τεχνικό εμπιστοσύνης για να δούμε πώς θα προχωρήσουμε σε νέα έκδοση του σάιτ, ώστε να είναι πιο φιλικό στο χρήστη, ειδικά για όσους μπαίνουν από κινητές συσκευές. Ψάχνουμε τρόπο να είναι πιο ευανάγνωστος και ο Σπάρτακος, πχ σαν σελιδοποιημένο ηλεκτρονικό βιβλίο με ευρετήριο, να μπορούμε να λάβουμε ηλεκτρονικά συνδρομές, να συνδεθεί το σάιτ με το κανάλι μας στο youtube. Θα αλλάξουμε host, το τωρινό κόστος έχει ανέβει πολύ (340 από 170 το χρόνο), θα βρούμε κάποια άλλη λύση κοντά στα 150.
Χρήστος Ν.: η αναβάθμιση του σάιτ πρέπει να πάει μαζί με αναβαθμισμένη παρέμβαση της οργάνωσης, να το δούμε σαν ένα οιονεί έντυπο, να παίξει το ρόλο εφημερίδας. Να δούμε στήλες για μόνιμους αρθρογράφους, μεταφράσεις, υλικό από παρεμβάσεις μας, ενημερωτική στήλη κ.ά. Προβληματίζομαι για το πώς θα χειριστούμε το θέμα των εσωτερικών κειμένων, ίσως να ανέβαιναν για κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα και να μην είναι ανηρτημένα μόνιμα; Επίσης, οποιος εκτός οργάνωσης δουλέψει για στήσει το σάιτ θα έχει πρόσβαση, ίσως τα παλαιότερα να τα κρατήσουμε κάπου αλλού;
Απόφαση: να φέρει στην επόμενη ΚΕ αναλυτική πρόταση η ομάδα του σάιτ.
Λέσχη (Χρήστος Αν., Νικόλας): Η επόμενη εκδήλωσή μας θα είναι για τη Χιλή και μετά θα πάμε μάλλον για εκδήλωση για τα Ίμια. Συζητάμε ακόμα το καθεστώς των εκδηλώσεων, πάμε μάλλον για διαδικτυακές εκδηλώσεις για κάποιο διάστημα ελέω Ο. Κάποιοι από μας θα είναι στα γραφεία, θα χρειαστούμε μια βοήθεια με τα τεχνικά για τις φορές που δε μπορεί ο Αλέξανδρος.
Χρήστος Ν.: να δούμε η ομάδα της λέσχης να κάνει και να ανακοινώνει ένα προγραμματισμό σε βάθος χρόνου, ώστε να μπορούμε να προγραμματίσουμε πότε και τι θα δούμε, να ειδοποιούμε επαφές κλπ. χάνουμε εκδηλώσεις γιατί μαθαίνουμε Πέμπτη για το Σάββατο.
Κώστας Δ.: συμφωνώ με αυτό που λέει ο Χρήστος, πρέπει να φροντίσουμε κάποιες εκδηλώσεις (πχ για τη Χιλή) να τις βλέπει όλη η οργάνωση και να τις συζητάει και στους πυρήνες.
Χριστίνα: Αν και δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία, οι εκδηλώσεις της Λέσχης θα πρέπει να θεωρούνται προτεραιότητα για όλα τα μέλη της οργάνωσης. Οι εκδηλώσεις δεν αντικαθιστούν τις διαδικασίες των πυρήνων, αλλά μπορούμε κάποιες από αυτές να τις κάνουμε και εισηγήσεις στους πυρήνες. Πράγματι, η συμμετοχή των μελών μας στις εκδηλώσει της Λέσχης είναι απογοητευτική το τελευταίο διάστημα, πρέπει να το δούμε.
Απόφαση: η ομάδα της Λέσχης θα ανακοινώνει εγκαίρως (τουλάχιστον μια βδομάδα πριν ή/και στο τέλος της κάθε εκδήλωσης).
Εκδόσεις (Γιάννα-Κώστας): Κάναμε μια επαφή με το Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο, συμφωνήσαμε να γίνεται από εκεί η κεντρική διάθεση των εκδόσεών μας, μας παρήγγειλαν συγκεκριμένο αριθμό αντιτύπων, μεταφέραμε εκεί τα βιβλία που μας ζήτησαν. Εκκρεμεί η επανατιμολόγηση των βιβλίων, κάποιες τιμές δεν αντιστοιχούν με τις τιμές της αγοράς (τα βιβλιοπωλεία ζητάνε 40-60% της τιμής πώλησης). Το σάιτ της Πρωτοποριακής Βιβλιοθήκης είναι υπό κατασκευή, σκοπεύουμε να το στήσουμε έτσι ώστε να μπορούμε να δεχθούμε και online παραγγελίες. Σε εκκρεμότητα είναι τα βιβλία που έχουν μείνει στο υπόγειο, πολλά έχουν καταστραφεί (υγρασία, πλημμύρα). Η επόμενη έκδοση είναι υπό συζήτηση στην ομάδα, πιθανώς θα είναι μια συλλογή κειμένων του Μαντέλ, δεν έχουμε καταλήξει ακόμα. Μένουν κάποια πρακτικά (να πάρουμε 300 αντίτυπα του βιβλίου του Λεμπλάν από τις εκδόσεις Νήσος, μάλλον χρειαζόμαστε βαν, να δούμε τι σώζεται από το υπόγειο).
Απόφαση: Κώστας Σκ. και Κώστας Δ. θα οργανώσουν τη μεταφορά του βιβλίου. Νικόλας-Κώστας Σκ. θα οργανώσουν τη μεταφορά των βιβλίων από το υπόγειο των παλιών γραφείων. Πιθανές ημερομηνίες 16 ή 23/1, θα χρειαστούν χέρια.
Ινστιτούτο (Γιάννα): Πάμε για τριήμερο τέλος Μαρτίου, με θέμα «Επαναστατικό κόμμα και κοινωνικά κινήματα».
Ομάδα τοπικών (Χριστίνα): Ο Ηλίας χρειάζεται βοήθεια, ο Κωστής και η Μαριάννα να μιλήσουν μαζί του ώστε να ενεργοποιηθεί άμεσα η σχετική ομάδα και να μας ενημερώσουν στην επόμενη ΚΕ.
Εργατική ομάδα (Κώστας Δ., Χριστίνα): Κάναμε δύο συναντήσεις, η πρώτη πιο μαζική – οργανωτικού χαρακτήρα, η δεύτερη όχι τόσο μαζική αλλά είχε οργανωμένη εισήγηση για το ν. Χατζηδάκη, προσπαθούμε να κάνουμε τακτική τη λειτουργία της ομάδας. Παρακολουθούν 7-8 σύντροφοι σίγουρα και έχουν ενδιαφερθεί αρκετοί άλλοι.
Χρήστος Ν.: Πρέπει να δούμε τον προσανατολισμό της ομάδας. Εκτιμώ πως είναι πιο χρήσιμο να απευθυνθούμε κατά προτεραιότητα στους συντρόφους με συνδικαλιστική δράση. Να δούμε κάποιο τακτικό ραντεβού, ώστε να ξεπεράσουμε το πρόβλημα των ωραρίων μας. Έχουμε παρεμβάσεις σε συνδικαλιστικούς χώρους (πχ επισιτισμός) με τις οποίες δυσκολευόμαστε να συντονιστούμε, ίσως πρέπει να βρούμε κάποιο καλύτερο τρόπο συντονισμού.
Χριστίνα: Και στη συνδιάσκεψη αποφασίσαμε ένα μεικτό τρόπο, δηλαδή πιο συχνή λειτουργία των κλαδικών ομάδων (στο παράδειγμα της ομάδας των εκπαιδευτικών) και πιο αραιές συναντήσεις της εργατικής ομάδας που θα συζητά πιο κεντρικά θέματα και θα ενοποιεί τις επιμέρους δράσεις και εμπειρίες (για να αποφεύγεται και μια συντεχνιακή λογική).
Φοιτητικό (Βάλια-Αλέξανδρος): Έγινε χτες φοιτητικό, το δεύτερο μετά την τελευταία ΚΕ, στο οποίο παρευρέθηκε και ο Χρήστος Αν. εκ μέρους της ΚΕ. Προσπαθούμε να γράψουμε κάποιες θέσεις για την εκπαιδευτική αναδιάρθρωση και να βγάλουμε μια πιο αναλυτική θέση για την τακτική μας στο φοιτητικό κίνημα. Το επόμενο διάστημα θα δούμε τη διοργάνωση ολομέλειας του φοιτητικού με συμμετοχή και της υπόλοιπης οργάνωσης.
Κώστας Δ.: Έχω 3 επαφές στο φοιτητικό χώρο, να δούμε πώς μπορούν να έρθουν σε επαφές με το φοιτητικό της οργάνωσης.
Απόφαση: Η ομάδα της Λέσχης και το φοιτητικό να οργανώσουν άμεσα εκδήλωση στα γραφεία για τα φοιτητικά ζητήματα και να καλέσουμε εκεί τις επαφές του Κώστα. Τα μέλη του φοιτητικού στην ΚΕ να επικοινωνήσουν άμεσα με τις επαφές του Κώστα Δ.
Ομάδα εκπαιδευτικών (Πέτρος Ν.): Η εκδήλωση που κάναμε πήγε καλά, είχε συμμετοχή. Η οργάνωση των παρεμβάσεών μας στην εκδήλωση ήταν επιτυχημένη. Λιγότερο ικανοποιητικός ήταν ο τρόπος που στήσαμε τις παρεμβάσεις των ξένων συντρόφων που φάνηκαν απροετοίμαστοι και εκτός κλίματος. Η εκδήλωση αυτή μας έβαλε για τα καλά στο χάρτη των Παρεμβάσεων ΔΕ. Έγινε πρόσφατα πανελλαδική συνάντηση των Παρεμβάσεων. Υπάρχει μια διαφωνία στο ζήτημα της τακτικής απέναντι στην αξιολόγηση. Η μειοψηφική απεργία – αποχή των 19 πρωτοβάθμιων σωματείων βρίσκεται σε οριακό πλέον σημείο ανταπόκρισης. Αν και υπάρχουν διαθέσεις, οι εξελίξεις στην ΟΕΝΓΕ με την ήττα της πρότασης για απεργία δε βοηθάνε.
Κώστας Σκ.: η ομάδα εκπαιδευτικών λειτουργεί τακτικά, συμμετέχουν αρκετοί σύντροφοι από άλλες πόλεις και εκτιμώ ότι κινείται σε καλή κατεύθυνση. Την εκδήλωση την παρακολούθησαν ζωντανά τουλάχιστον 40 άνθρωποι, θα ανέβει σύντομα στο κανάλι μας στο youtube. Κάποιοι σύντροφοι συμμετέχουν σε ΔΣ των ΕΛΜΕ τους, η Αφροδίτη στο ΣΕΠΕ, υπάρχουν αρκετές προοπτικές.
Χρήστος Ν.: Υπάρχει μεγάλη συζήτηση στους εκπαιδευτικούς και πολλά προβλήματα. Χρειάζεται πιο συστηματική, συνδικαλιστικού τύπου, παρέμβαση και δράσεις πάνω σε αυτά, για να δέσει η ομάδα και να μαζέψει κόσμο γύρω της.
Πυρήνες: Έγινε ενημέρωση από όλους τους πυρήνες και μια συνολικότερη συζήτηση για τα πολιτικά και οργανωτικά προβλήματα που εντοπίζονται (κυρίως σε κάποιος πυρήνες). Γενικότερα, μετά και τη συνδιάσκεψη που ανανεώθηκαν ο κατάλογος μελών, είναι πολύ λιγότερα τα μέλη που δεν είναι τόσο ενεργά.
Αποφάσεις:
· Η πολιτική συζήτηση για τα καθήκοντα και τις δυνατότητες δράσης των μελών μας στο σήμερα με βάση και τη νέα συγκυρία (ανυπαρξία τοπικών επιτροπών ΑΝΤΑΡΣΥΑ, λιγότερο πρωταγωνιστικά τοπικά κινήματα, περισσότερα εργαζόμενα μέλη στην οργάνωση, κα) θα συνεχιστεί στην επόμενη ΚΕ.
· Οι πυρήνες Πατησίων και Βόρειων να συζητήσουν για πιθανές ιδέες για ενίσχυση και βοήθεια. Μετακίνηση σ. Χριστίνα στον πυρήνα Πατησίων (από τον πυρήνα Νοτίων).
· Να μπει μπροστά ο αγγλόφωνος πυρήνας (Μάνος, Κλεάνθης).
Επόμενη ΚΕ, Κυριακή 06/02, απόγευμα.
Παγκόσμια Συνέδρια
Βιβλιοθήκη






