Βιβλιοθήκη
Παγκόσμια Συνέδρια
Ολόκληρο το τεύχος εδώ
Εditorial
Θα θυμόμαστε αυτά τα χρόνια χωρίς καμιά νοσταλγία. Κάθε μέρα φαίνεται να είναι χειρότερη από την προηγούμενη: μια καταστροφή που γίνεται ολοένα και πιο εκτεταμένη, ολοένα και χειρότερη. Παντού η οικονομία είναι το θέμα συζήτησης, γιατί παντού είναι ορατές οι συνέπειες των νέων κυβερνητικών μέτρων, των ανακοινώσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των οικονομολόγων του ΔΝΤ, των αναλυτών των εταιριών πιστοληπτικής αξιολόγησης κλπ, κλπ. Ζούμε εν μέσω ενός πολέμου. Ακόμα κι αν δεν πέφτουν βόμβες στα σπίτια μας, ακόμα κι αν δεν μας έχουν (ακόμα … ) σύρει σε χαρακώματα ή βραχονησίδες, ακούμε κάθε απόγευμα τα ανακοινωθέντα με τις απώλειες, τα κατακτημένα εδάφη, τις εκβάσεις των μαχών. Και είναι ένας άγριος, καθημερινός πόλεμος, όπου ο ένας εκ των αντιπάλων, εκείνος μάλιστα που τον κήρυξε, δεν δείχνει διόλου διατεθειμένος να αφήσει αιχμαλώτους. Η οικονομία είναι ένας πόλεμος με άλλα μέσα: όπως και την εποχή της καπιταλιστικής πρωταρχικής συσσώρευσης, έτσι και τώρα τα ερείπια που συσσωρεύονται είναι της ίδιας της ζωής μας, των υλικών προϋποθέσεων για να ζούμε. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται, στις ειδήσεις των 8, «κρίση», και η νίκη του επελαύνοντος κεφαλαίου, «έξοδος από την κρίση», «ανάκαμψη», «συμμάζεμα των οικονομικών της πατρίδας».
Μέχρι τώρα είχαμε μάθει να τοποθετούμαστε σε ένα χαρτογραφημένο έδαφος, σε μια καθορισμένη πολιτική γεωγραφία: εδώ η αριστερά, εκεί η δεξιά, κάπου στη μέση η μεταλλασσόμενη σοσιαλδημοκρατία. Ο πόλεμος του κεφαλαίου δεν άφηνει άθικτες τις οριογραμμές. Οι κομματικές διαφορές, ακόμα και οι ίδιες οι κομματικές ταυτότητες, όπως τις ξέραμε, δεν θα γλυτώσουν απ’ αυτόν τον κατακλυσμό. Όχι, δεν τελείωσαν οι «ιδεολογίες», όπως κάποτε υποστήριζαν ορισμένοι γραφιάδες της αστικής τάξης. Τελείωσαν, προσωρινά έστω, οι αυταπάτες που ήθελαν το μίγμα καπιταλισμού και (τυπικής) δημοκρατίας να λειτουργεί με επιτυχία. Όταν η σημερινή κυβέρνηση είναι μια κυβέρνηση πολέμου, και κάπως έτσι δικαιολογεί δημόσια τις επιλογές της, όταν οι υπουργοί αποκτούν «υπερεξουσίες» και το κοινοβούλιο καταντά ένα σώμα επικύρωσης ειλημμένων αποφάσεων, όταν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες περιμένουν με αγωνία την επόμενη δήλωση του (μη εκλεγμένου από σώμα πολιτών να καταλάβει τη θέση που έχει) Όλι Ρεν, όταν η πολιτική ατζέντα καθορίζεται από τους τραπεζίτες, τότε η αστική δημοκρατία εκδηλώνεται ανοιχτά ως αυτό που κατ’ ουσίαν είναι: ταξική δικτατορία του κεφαλαίου. Ο τυπικός της χαρακτήρας αποβαίνει ένα πρόσχημα. Δεν είναι απλά ότι το πολιτικό σύστημα κλυδωνίζεται, επειδή τα οικονομικά μεγέθη δεν βγαίνουν. Αυτό που συντελείται είναι κατάτι χειρότερο: προς το παρόν οι καπιταλιστές δεν χρειάζονται πολιτικές διαμεσολαβήσεις παρά μονάχα αν αυτές λειτουργούν αποτελεσματικά ως ιμάντες μεταβίβασης της δικής τους στρατηγικής, ως χρήσιμα εργαλεία για τον αφοπλισμό και τη συντριβή του εχθρού, δηλαδή της εργατικής τάξης.
Μπορεί βέβαια να κήρυξαν μονομερώς τον πόλεμο. Δεν τον διεξάγουν όμως μόνοι τους. Το προλεταριάτο, εκείνοι και εκείνες που κινδυνεύουν να τα χάσουν όλα, γιατί το μόνο που έχουν για να κρατηθούν είναι το εργαζόμενο σώμα τους, δεν άφησε το γάντι στο έδαφος, ακόμα κι αν οι πολιτικές και συνδικαλιστικές του εκφράσεις αποδεικνύονται είτε κατώτερες των περιστάσεων είτε ενσωματωμένες στο κράτος των καπιταλιστών. Στους ταξικούς αγώνες, που πια αποκτούν το χρώμα της απόγνωσης, είναι που μπορεί να διαλάμψει και πάλι η ελπίδα. Όπως σε κάθε πόλεμο υπάρχουν καμπές προς τα πάνω και καμπές προς τα κάτω. Σε αυτόν τον πόλεμο, όμως, οφείλουμε, για να αμυνθούμε πρώτα-πρώτα, να αξιοποιήσουμε ως δικό μας πλεονέκτημα τη διάρκεια και το βάθος του, να αμφισβητήσουμε τη δικαιοδοσία του επιτιθέμενου: αν εκείνοι υποτιμούν τόσο πολύ την αξία της δύναμής μας να εργαζόμαστε, εμείς ας υποτιμήσουμε την αξία της δύναμής τους να κυριαρχούν, ας αμφισβητήσουμε την εξουσία τους να αποφασίζουν για τις ζωές μας, να νέμονται τον κοινωνικό πλούτο, να ελέγχουν τα σώματά μας, να μετατρέπουν τις γειτονιές, τις πόλεις, τα δάση και τις θάλασσες μας σε πεδία βολής, σε «ευκαιρίες κερδοφόρας επένδυσης». Ο αγώνας για μιαν άλλη κοινωνία είναι τόσο επιτακτικός όσο σφοδρή είναι και η εμπειρία της πολεμικής εκείνης μηχανής των καπιταλιστών που αποκαλείται κρίση.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, επιλέξαμε σε αυτό το τεύχος να έχουμε ένα θεματικό αφιέρωμα με τίτλο «ο επαναστατικός μαρξισμός απέναντι στην οικονομική κρίση». Περιλαμβάνει κείμενα που πραγματεύονται την ίδια την οικονομική κρίση, την οικολογική της διάσταση, καθώς και τον αντίκτυπό της στη ζωή των γυναικών, αλλά και κείμενα που αναδεικνύουν μιαν άλλη προοπτική, όπως αυτά του Ernest Mandel και του Daniel Bensaid.
Περιεχόμενα:
Λαϊκή οργή κατά του μηχανισμού στήριξης-Νίκος Τ.
Η όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης-Απόφαση της Κ.Ε της ΟΚΔΕ Σπ.
Οικονομική κρίση και χρέος-Τάκης Θ.
Γυναίκες και πολιτισμική κρίση-Απόσπασμα Απόφασης του 16ου Συνεδρίου της 4ης Διεθνούς
Έχει η συνείδηση της εργατικής τάξης καταρρεύσει;-Phil H.
Μαθήματα του βυθού: Απαλλοτριώστε τους απαλλοτριωτές- Paul S.
Δυνάμεις του κομμουνισμού-Daniel B.
Βγάζοντας νόημα σε αυτήν την οικονομική κρίση- Ismael HZ
Σοσιαλισμός ή νεοφιλελευθερισμός;-Ernest M.
Συμβολή σε μια κριτική αποτίμηση του 16ου Παγκοσμίου Συνεδρίου της 4ης Διεθνούς-Μάνος Σ.
8 πλοία για τη Γάζα: … η επικαιρότητα του ακτιβισμού και του διεθνισμού-Μιχάλης Κ.
Η συνάντηση των G20 στο Τορόντο:Απάτη και καταστολή-Socialist Action
Εθνικό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων: Η άλλη όψη ενός βαριού νομίσματος –Φοιτητική Ομάδα ΟΚΔΕ Σπ.
Ομοφοβία και Αριστερά-Κωστής Σ.
Η Έλλη Παππά για τη σύγχρονη αριστερή ταυτότητα-Χρήστος Κ.
Η απεργία της Σερίφου: Το ξύπνημα του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα-Δημήτρης Κ.
Βιβλιοπαρουσίαση: «Ιχνηλάτες του τέλους» του Ν.Γ. Λυκομήτρου-Ανδρέας Κ.
