Παγκόσμια Συνέδρια
Μάνος Σκούφογλου
Το κείμενο κριτικής του σ. ΤΓ στις θέσεις της διεθνούς αντιπολιτευτικής Πλατφόρμας για μια Επαναστατικής Διεθνή διακρίνεται εμφανώς από 3 χαρακτηριστικά:
Α. Από μεθοδολογική άποψη, είναι μια σχολαστική κριτική στις διατυπώσεις, κατά κανόνα τραβηγμένη από τα μαλλιά, χωρίς καμία κεντρική ιδέα, με θεαματικές εναλλαγές του συγγραφικού ύφους, και η οποία αποφεύγει εμφανώς την πολιτική ουσία των προβλημάτων στη Διεθνή. Αντικείμενο της αντιπαράθεσης στο Παγκόσμιο Συνέδριο δεν θα είναι η α ή β διατύπωση, αλλά τα αντιτιθέμενα σχέδια που εμφανώς υπάρχουν: «χρήσιμα», «πλατιά» κόμματα μαζί με τον ρεφορμισμό, για να εκλέξουμε κυβερνήσεις «ενάντια στη λιτότητα», όπως υποστηρίζει η ηγεσία της Διεθνούς; Ή ανεξάρτητη πολιτική συγκρότηση της επαναστατικής και αντικαπιταλιστικής αριστεράς, με αυτοτελή πολιτική μέσα στο ενιαίο μαζικό κίνημα;
Β. Ο συγγραφέας βλέπει το κείμενο ως ευκαιρία να επιτεθεί με εμπάθεια στην πλειοψηφία της οργάνωσης και για θέματα άσχετα με τη διεθνή. Αναμενόμενο βέβαια, μιας και ο συγγραφέας είναι ανάμεσα στους συγγραφείς της διακήρυξης της μόνιμης Τεταρτοδιεθνιστικής Προγραμματικής Τάσης (ΤΠΤ), ενός ακόμα περισσότερο εμπαθούς νοσταλγικού αφηγήματος σύμφωνα με το οποίο όλα στην οργάνωση πριν μια δεκαετία πήγαιναν πολύ καλά, μέχρι που ήρθε μια νέα πλειοψηφία και τα κατέστρεψε.
Γ. Από πολιτική άποψη, πίσω από μια περιστασιακή και ντροπαλή κριτική στην πλειοψηφία της 4ης και πίσω από τη σιωπή για τα κρίσιμα ερωτήματα, το κείμενο είναι σαφώς μια απολογία της ηγεσίας της Διεθνούς. Ο σύντροφος στην ΚΕ δήλωσε ότι κάνει «διμέτωπο αγώνα» ενάντια στην ηγεσία της 4ης και στην αντιπολιτευτική Πλατφόρμα, όμως προφανώς δεν του περίσσεψε καθόλου χρόνος για κριτική στην ηγεσία της 4ης τελικά. Η διακήρυξη της ΤΠΤ, άλλωστε, είναι μια σαφέστατη υποστήριξη της σημερινής 4ης Διεθνούς και της πολιτικής της. Είναι φανερό ότι το μέλημα του συντρόφου είναι να αποστάξει διάφορες υποτιθέμενα προβληματικές θέσεις ανάμεσα στις γραμμές του κειμένου της αντιπολίτευσης, για να συσκοτίσει το απλό και φανερό γεγονός ότι η πολιτική της Πλατφόρμας για μια Επαναστατική Διεθνή είναι ασύγκριτα πιο κοντά στην πολιτική της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος από αυτή της ηγεσίας της 4ης.
Τα παραπάνω είναι τόσο καταφανή που κανονικά δεν θα χρειαζόταν κάποια απάντηση στην κριτική του σ. ΤΓ. Ωστόσο, μια και σύντροφοι και συντρόφισσες που είναι σε πόλεις εκτός Αθήνας δεν είναι σε θέση να παρακολουθούν από κοντά όλα αυτά στα οποία αναφέρεται η κριτική, είναι μάλλον απαραίτητη μια σημείο προς σημείο απάντηση.
Η Βραζιλία και το τμήμα
Το κείμενο αρχίζει με μια σύντομη μετριοπαθή κριτική στην πολιτική των πλατιών κομμάτων, που από τον συγγραφέα αποδίδεται απλώς σε μια διαστρέβλωση των κατά τα άλλα όχι κακών, κατά τη γνώμη του, αποφάσεων του συνεδρίου του 2010. Άλλωστε, η ΤΠΤ χαρακτηρίζει εκ των προτέρων κάθε πιθανή διαφωνία με τη σημερινή 4η Διεθνή “τακτική”, δηλαδή μικρής σημασίας. Αμέσως μετά, ο ΤΓ κατηγορεί την Πλατφόρμα για «σημαντική ανακρίβεια» στο θέμα της Βραζιλίας. Ωστόσο, το μόνο που είναι εντελώς ανακριβές είναι η κριτική του σ. ΤΓ. Λέει ο ΤΓ:
Το τμήμα μας μετείχε στο ΡΤ και ένα μέλος του (ο Ροσέτο) υπουργοποιήθηκε στην πρώτη κυβέρνηση του, γεγονός που αποδοκιμάστηκε από την πλειοψηφία των συντρόφων του και από την πλειοψηφία των συνέδρων του 15ου Παγκόσμιου Συνέδριου της 4ης. Μάλιστα η μεγάλη πλειοψηφία των συντρόφων μας αποχώρησε άμεσα από το ΡΤ και συνέβαλε στη δημιουργία του PSOL.
Η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Η τεράστια πλειοψηφία του βραζιλιάνικου τμήματος υποστήριξε την κυβέρνηση Λούλα και την υπουργοποίηση Ροσέτο στις αρχές του 2003. Το τμήμα πριν το γεγονός αυτό ισχυριζόταν ότι έχει 3.000 μέλη. Το νέο τμήμα στο PSOL ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι έχει πάνω από 300 μέλη. Σε επίσημο μετέπειτα απολογισμό της Διεθνούς για το συνέδριο του 2010 αναφέρεται ότι στη Βραζιλία το 2003 χάσαμε 2.000 συντρόφους. Όχι μόνο η πλειοψηφία του τότε τμήματος έμεινε στο PT του Λούλα, αλλά κράτησε και το όνομα της οργάνωσης (Σοσιαλιστική Δημοκρατία), πράγμα που δεν βλέπω πώς θα έκανε αν «η πλειοψηφία των συντρόφων αποδοκίμαζε» τη συμμετοχή στην κυβέρνηση.
Ο χαρακτήρας του ΣΥΡΙΖΑ
Η κριτική στη συνέχεια καταλογίζει στην Πλατφόρμα σύγχυση για τον χαρακτήρα τους ΣΥΡΙΖΑ και «άγνοια του τι έγινε τα αμέσως προηγούμενα χρόνια», λες και δεν πρόσεξε ο συγγραφές ότι ανάμεσα στους συγγραφείς του κειμένου υπάρχουν και σύντροφοι και συντρόφισσες από αυτήν εδώ τη χώρα, που θα ήταν δύσκολο να έχουν άγνοια του τι έγινε εδώ. Το πρόβλημα του συγγραφέα είναι ότι η Πλατφόρμα αφενός λέει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε τη χειρότερη επίθεση στους εργαζόμενους εδώ και δεκαετίες, αφετέρου ότι τον χαρακτηρίζει «αστική σοσιαλδημοκρατία».
Για να μην μένουμε στις λέξεις, δεν νομίζουμε ότι ο συγγραφέας διαφωνεί ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ διατήρησε όλα τα αντιδραστικά μέτρα λιτότητας των προηγούμενων κυβερνήσεων και πρόσθεσε κι άλλα σε αυτά. Όσο για τον χαρακτηρισμό του ΣΥΡΙΖΑ, ναι, πιστεύουμε ότι είναι σοσιαλδημοκρατικός. Μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι η λέξη «αστική» είναι πλεονασμός, γιατί η σοσιαλδημοκρατία κάνει αστική πολιτική, πόσο μάλλον σήμερα που έχει χάσει τους οργανικούς δεσμούς της με τη βάση. Κατά τα λοιπά, δεν καταλαβαίνουμε σε τι αναφέρεται η κριτική.
Αν το θέμα δεν είναι φιλολογικό, πρέπει να μας πει ο σύντροφος: η «σύγχυση» που διαπιστώνει στις θέσεις της Πλατφόρμας για τον ΣΥΡΙΖΑ έχει οδηγήσει σε κάποια αντίστοιχη σύγχυση στην πολιτική μας; Διαφωνεί με την πολιτική της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος προς τον ΣΥΡΙΖΑ, πολιτική την οποία ευθέως υποστηρίζει και η Πλατφόρμα; Πιστεύει πχ ότι παραείμαστε ή παραήμασταν αντιπολιτευτικοί, γιατί δεν καταλάβαμε τη φύση του κόμματος; Αν ναι, θα έχει ενδιαφέρον να μας πει ο σύντροφος ποια θα έπρεπε να είναι η πολιτική μας. Αν όχι, έχουμε απλώς μια δογματική κριτική στις διατυπώσεις.
Με λίγα λόγια, να θυμίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν διαμορφωθεί δύο πραγματικές τάσεις μέσα στη Διεθνή: η πλειοψηφική ηγετική, που, ίσως με πολύ λεπτεπίλεπτες αναλύσεις και χαρακτηρισμούς, έπεσε εξ αρχής με τα μούτρα στην υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και μετά των παραγώγων του, και η αντιπολιτευτική που αποτυπώνεται σε αυτό το κείμενο της Πλατφόρμας, που εξ αρχής, έστω καμιά φορά και με χαρακτηρισμούς που περιείχαν πλεονασμούς, πήρε αποστάσεις και στήριξε την αναγκαιότητα και δυνατότητα ανεξάρτητης πολιτικής υπόστασης της αντικαπιταλιστικής-επαναστατικής αριστεράς. Ας σταματήσει ο σ.ΤΓ και οι σύντροφοι και συντρόφισσες της Τάσης να αποφεύγουν το ερώτημα και ας μας πουν: οι ίδιοι με ποια πλευρά συμφωνούν;
Αγωνιστική ανεπάρκεια
Ο ΤΓ ζητά από τους συγγραφείς της Πλατφόρμας να αναλογιστούν τι έχουν κάνει οι ίδιοι στο μαζικό κίνημα πριν κρίνουν τη Διεθνή για αυτό. Είναι μια κριτική του τύπου «να κοιτάτε τα μούτρα σας». Με μια χωρίς αφορμή αφοριστική επιθετικότητα, προς συγκεκριμένα μάλιστα πρόσωπα, ρωτά για τους συγγραφείς του κειμένου:
στην Ελλάδα έχουν επιδείξει κάποια αγωνιστική παρουσία στο μαζικό κίνημα ή έχουν αναλωθεί αποκλειστικά, τα τελευταία δύο χρόνια, στη στείρα αντιπαράθεση στα όργανα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Μπορούμε να επικρίνουμε την 4η Διεθνή επειδή έχασε κάτι που είχε. Αλλά η σεκταριστική γραμμή της πλειοψηφίας της οργάνωσης σημαίνει ότι δεν πρόκειται να αποκτήσει αυτό που ποτέ δεν διέθετε: την ικανότητα να παίρνει πρωτοβουλίες ή να ορίζει καθήκοντα που να έχουν κάποιο αντίκτυπο σε διεθνή κλίμακα.
Θα αποφύγουμε να αντιστρέψουμε κι εμείς το ερώτημα και να το απευθύνουμε στον συγγραφέα της κριτικής, γιατί αυτό θα ήταν εύκολο. Απαντάμε λοιπόν: ναι, οι συγγραφείς και η πλειοψηφία της οργάνωσης έχουν επιδείξει αγωνιστική παρουσία στο μαζικό κίνημα, οργανώνουν και πηγαίνουν σε πορείες και κινητοποιήσεις, συμμετέχουν σε σχήματα στους κοινωνικούς τους χώρους και αρκετοί και αρκετές είναι εκλεγμένοι σε συλλογικά συνδικαλιστικά όργανα. Το ίδιο ισχύει και για τους συντρόφους και συντρόφισσες από άλλες χώρες που συνυπογράφουν την Πλατφόρμα.
Η κριτική περί εγκλωβισμού στα όργανα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι φανερώνει «άγνοια του τι έγινε τα αμέσως προηγούμενα χρόνια» στην οργάνωση και από την οργάνωση. Είναι μια εύκολη προκάτ κριτική δανεισμένη από τα κείμενα της μειοψηφίας στην προηγούμενη συνδιάσκεψη, που στοχεύει απλώς να ψαρέψει κανέναν δυσαρεστημένο (δικαίως αρκετές φορές) από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αλλά δεν αντιστοιχεί σε τίποτα πραγματικό, είναι εξίσου στην τύχη με την κριτική στη δράση μας στο κίνημα.
Το ερώτημα που η μειοψηφία ποτέ δεν απάντησε στην εθνική συνδιάσκεψη είναι: ποια συγκεκριμένα καθήκοντα θεωρούν ότι παραμελήσαμε για χάρη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Γιατί στην ΚΕ δεν έχουν προτείνει ΠΟΤΕ ΚΑΝΕΝΑ καθήκον; Τι θα έπρεπε να κάνουμε για να μην είναι «σεκταριστική» η γραμμή μας; Να συνεργαστούμε με ποιον; Με τον ΣΥΡΙΖΑ για τον οποίο έχουμε σύγχυση; Με τη ΛΑΕ; Με άλλες μετα-συριζικές ομάδες; Με το ΚΚΕ;
Ή μήπως τον αναρχικό χώρο, αφού ο ΤΓ παρακάτω γράφει για την:
«ανάγκη απεύθυνσης προς τα αναρχικά και αυτόνομα ρεύματα, άποψη που είχε κατατεθεί από τη μειοψηφία στην τελευταία συνδιάσκεψη της ΟΚΔΕ και απορρίφθηκε από την πλειοψηφία. Προφανώς λοιπόν συμφωνούμε απόλυτα και περιμένουμε να το δούμε να υλοποιείται σοβαρά και στην Ελλάδα.»
Η μειοψηφία της οργάνωσης, ούτε στην εθνική συνδιάσκεψη ούτε και στα όργανα μετέπειτα, δεν πρότεινε συγκεκριμένα καμία απεύθυνση σε αναρχικά και αυτόνομα ρεύματα, ούτε και καμία τέτοια πρόταση απορρίφθηκε. Η μειοψηφία έκανε απλώς την ίδια αφηρημένη κριτική που κάνει και σήμερα ο ΤΓ. Και πάλι, με αοριστολογίες ο ΤΓ προσπαθεί να ψαρέψει σε ενδεχόμενες συμπάθειες μελών προς τον αναρχικό χώρο. Ρωτάμε λοιπόν: με ποια ρεύματα της αναρχίας θα πρέπει συγκεκριμένα να συνεργαστούμε; Με άλλα από αυτά με τα οποία συνεργαστήκαμε πχ. για να μπούμε στο Πολυτεχνείο, με τη θεαματική απουσία της μειοψηφίας της οργάνωσης;
Όσο για την κατηγορία προς την πλειοψηφία της οργάνωσης ότι αδυνατεί να πάρει πρωτοβουλίες «που να έχουν κάποιο αντίκτυπο σε διεθνή κλίμακα», είναι ελαφρώς αστείο να το απαιτεί αυτό κανείς από μια μικρή οργάνωση. Παρόλα αυτά, μέλη της οργάνωσης, στηριγμένα στην πολιτική γραμμή της οργάνωσης, πήραν την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν την πρώτη έμπρακτη αντιπολίτευση στην καταστροφική γραμμή της 4ης Διεθνούς, την Πλατφόρμα για μια Επαναστατική Διεθνή, με μέλη σε πάνω από 12 χώρες, ελπίζοντας ότι στο σύντομο μέλλον αυτή η συσπείρωση δυνάμεων θα μπορέσει μεταξύ άλλων να πυροδοτήσει κινηματικές πρωτοβουλίες με διεθνή διάσταση.
Για τη σκανδαλώδη αποπομπή του IZAR
Ο ΤΓ με αναφορά σε διάφορες τυπικότητες για τον ρόλο της Διεθνούς δηλώνει ότι ουσιαστικά αποδέχεται τη διαγραφή εν μια νυκτί 80 συντρόφων και συντροφισσών του ισπανικού τμήματος, περιλαμβανομένων μελών της ΚΕ, για τις απόψεις τους, εφόσον αποδέχεται και το βέτο του ισπανικού τμήματος για τους διαγραμμένους. Η Διεθνής πάντα έκανε ειδικά commissions για να κρίνει περιπτώσεις διαγραφών και διασπάσεων εθνικών τμημάτων. Στην περίπτωση της Ισπανίας, αρνήθηκε ακόμα και να δώσει το λόγο στους διαγραμμένους. Σε όλα αυτά ο ΤΓ δεν βρίσκει κανένα πρόβλημα.
Άλλωστε, η διακήρυξη της ΤΠΤ παίρνει σαφή θέση για την αποπομπή της IZAR από το Ισπανικό Τμήμα: την δικαιολογεί από «σεβασμό στις οργανωτικές αρχές της Διεθνούς». Δεν είναι η πρώτη φορά που τα μέλη της ΤΠΤ μας δείχνουν ευθέως την άποψή τους για τη δημοκρατία: είναι καλή όταν οι ίδιοι είναι μειοψηφία, και είναι «φραξιονιστικό θέατρο» όταν είναι πλειοψηφία!
Η αποσταθεροποίηση
Το κείμενο της κριτικής περνά στη συνέχεια στην επόμενη τερατολογία του, που είναι ότι η Πλατφόρμα έχει «επικίνδυνη λογική» και «επικίνδυνα αφελή ανάλυση» όπως αυτή των τριτοπεριοδικών ΚΚ, που ήταν σχετικά απαθή στην άνοδο του ναζισμού και έλεγαν «μετά τον Χίτλερ, ο Τέλμαν». Ο ισχυρισμός του ΤΓ ότι η Πλατφόρμα θεωρεί «την εκλογή Τραμπ ως στρεβλή αντανάκλαση της ταξικής πάλης που ανοίγει αντικειμενικές δυνατότητες για το επαναστατικό κίνημα» είναι μια χυδαία σκόπιμη στρέβλωση. Η Πλατφόρμα γράφει:
«Η δυναμική της πόλωσης φαίνεται ξεκάθαρα στην εκλογή του Τραμπ. Παρόλο που ο ίδιος συμβολίζει την ολοένα και πιο αντιδραστική πολιτική της άρχουσας τάξης, εξελέγη μέσα σε μια συγκυρία όπου οι κινητοποιήσεις αναπτύσσονται και το ενδιαφέρον για τις σοσιαλιστικές ιδέες στην καρδιά της μεγαλύτερης παγκόσμιας δύναμης είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι εδώ και δεκαετίες.»
Από αυτό, όπως και από όλα όσα λέει το κείμενο της Πλατφόρμας, δεν βγαίνει καθόλου το συμπέρασμα ότι η εκλογή Τραμπ είναι αντανάκλαση της ταξικής πάλης που ανοίγει δυνατότητες. Αυτό που λέει το κείμενο είναι ότι, παρότι στις ΗΠΑ εξελέγη ένας υπεραντιδραστικός πολιτικός της άρχουσας τάξης, αυτό έγινε σε ένα περιβάλλον στο οποίο υπάρχει και ο αντίποδας, η μαζική αντίσταση και το ενδιαφέρον της μάζας για τον σοσιαλισμό (αυτό σημαίνει πόλωση!). Για την πλατφόρμα, οι δυνατότητες δεν ανοίγονται ΛΟΓΩ αλλά ΠΑΡΑ την εκλογή Τραμπ. Αν θέλει να βρει ο ΤΓ κάποιον να κατηγορήσει για αναπαραγωγή της άποψης ότι η εκλογή Τραμπ είναι ατύχημα για την αστική τάξη, ας κατηγορήσει τον συγγραφέα του κειμένου της Διεθνούς για τον ιμπεριαλισμό, για το κείμενο το οποίο ο ίδιος χαιρέτισε ως πολύ καλό. Σε αυτό το κείμενο, ο εισηγητής της πλειοψηφίας της διεθνούς γράφει:
«οι κυρίαρχες τάξεις αντιμετωπίζουν μια κρίση νομιμοποίησης και, συχνά, και σημαντικές θεσμικές δυσλειτουργίες -χάνουν τον έλεγχο εκλογικών διαδικασιών ακόμα και σε χώρες κλειδιά όπως οι ΗΠΑ (εκλογή του Τραμπ) ή στο Ηνωμένο Βασίλειο (νίκη του brexit)»
Αυτό προφανώς ο ΤΓ δεν το βρίσκει επικίνδυνο. Τι το «επικίνδυνο» λέει λοιπόν η Πλατφόρμα στην ενότητα που βάζει στο στόχαστρο ο ΤΓ; Γράφει η Πλατφόρμα:
«Ο συσχετισμός των δυνάμεων είναι πολύ δυσμενής για εμάς, αλλά η μαζική αντίσταση ταρακουνάει κάθε ήπειρο. Η κρίση του συστήματος δημιουργεί χρόνια πολιτική αστάθεια…
…Η βαρβαρότητα της καπιταλιστικής επίθεσης θρέφει φαινόμενα κοινωνικής και πολιτικής οπισθοδρόμησης. Η παραδοσιακή αριστερά, όταν παίρνει την εξουσία, καθοδηγεί η ίδια την αστική επίθεση, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στην ακροδεξιά…
…Το αποτέλεσμα της επίθεσης, στο πλαίσιο της κρίσης, δεν είναι μονόπλευρο. Πυροδοτεί επίσης μαζικά κινήματα αντίστασης και μια νέα πολιτικοποίηση.
Λέει δηλαδή η Πλατφόρμα ότι ακόμα ζούμε σε μια εποχή μεγάλων κινδύνων και ταυτόχρονα μεγάλων ευκαιριών για την εργατική τάξη. Αντίθετα, η ηττοπάθεια της Διεθνούς, την οποία η εθνική τάση του ΤΓ ολοφάνερα μοιράζεται, αρνείται τις επαναστατικές ευκαιρίες της εποχής, και οδηγεί στο συμπέρασμα ότι χρειάζεται μια μοριακή ανασύνθεση των αντιστάσεων, μια επιστροφή στα στοιχειώδη, μεγάλα «χρήσιμα» κόμματα άμυνας και παναριστερή ενότητα. Αυτά λέει η σημερινή ηγεσία της 4ης Διεθνούς.
Το μοντέλο του «σημερινού κομμουνιστή»
Θα αντιπαρέλθουμε την κριτική πάνω στην άποψη της Πλατφόρμας για την κεντρικότητα της εργατικής τάξης, κυρίως γιατί δεν καταλαβαίνουμε τι γράφει σχετικά ο ΤΓ. Το ίδιο ισχύει για την κριτική του στην άποψη ότι δεν γίνεται επανάσταση χωρίς επαναστατικό κόμμα. Εάν ο ΤΓ συμφωνεί ότι χωρίς ένα συνειδητό επαναστατικό κόμμα, ακόμα και αν υπό ιδιαίτερες ιστορικές συνθήκες στο παρελθόν επαναστάσεις ήταν δυνατές, ο κανόνας υπήρξε ο άμεσος εκφυλισμός τους, τότε το μόνο εκπληκτικό είναι ότι δεν βλέπει ότι η σημερινή 4η Διεθνής επιδιώκει την οικοδόμηση σχεδίων που καμία σχέση δεν έχουν με επαναστατικά κόμματα. Εάν δεν συμφωνεί, ας μας πει τι κόμματα πρέπει να φτιάξουμε στη σύγχρονη εποχή, αν τα επαναστατικά κόμμα δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια σύγχρονη κοινωνική επανάσταση.
Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το πάθος με το οποίο ο ΤΓ επιτίθεται στον «πολιτικό μιλιταντισμό ιεραποστόλων του λενινισμού» που υποτίθεται ότι προτείνει η Πλατφόρμα. Εδώ το ύφος θυμίζει το ακατάσχετο πολιτικό υβρεολόγιο της διακήρυξης της ΤΠΤ, που, ας το πούμε παρενθετικά, είναι ένας θλιβερός τρόπος πολιτικής αντιπαράθεσης. Ο ΤΓ φοβάται ότι προτείνουμε ένα «μοντέλο ολοκληρωτικού δοσίματος / θυσίας της προσωπικής ζωής». Είναι όμως αυτός ο κίνδυνος που διατρέχουν γενικά οι αγωνιστές, οι αγωνίστριες και η αριστερά, ή η αποστράτευση, ο ατομικισμός και η παραίτηση; Όπως και να έχει, η ΟΚΔΕ-Σπάρτακος δεν ζητάει από κανέναν να κάνει περισσότερα από όσα είναι διατεθειμένος ή διατεθειμένη να κάνει. Αν ο ΤΓ θεωρεί ότι πολιτικά το «σοβαρό ζήτημα» είναι να υπερασπιστεί την προσωπική του ζωή, ας το κάνει. Εκείνος όμως είναι που ζητά από την πλειοψηφία της οργάνωσης, ούτε λίγο ούτε πολύ, να παίρνει πρωτοβουλίες με διεθνή αντίκτυπο και γενικώς τα μύρια όσα, και όλα αυτά να τα κάνει ασχολούμενη με το θέμα part–time.
Αντιιμπεριαλισμός και αντικαπιταλισμός
Στη συνέχεια ο ΤΓ περνά σε μια χονδροειδή συκοφαντία: η Πλατφόρμα υποτίθεται πως έχει γραμμή «κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Άσαντ» και των τοπικών δικτατόρων. Τη χυδαία συκοφαντία αυτή, επαναλαμβάνει η διακήρυξη της τάσης του, της ΤΠΤ, που γράφει ότι η ΟΚΔΕ Σπάρτακος «έχει πάρει θέση στο συριακό εμφύλιο υπέρ του καθεστώτος Άσαντ με την έννοια ότι αν κι αναγνωρίζει το δικτατορικό χαρακτήρα του θέλει ωστόσο τη νίκη του απέναντι στην αντιπολίτευση την οποία θεωρεί αναφανδόν ισλαμική». Το επιχείρημα αυτών των εχθρών του «καμπισμού» (του να παίρνεις δηλαδή εκβιαστικά μέρος υπέρ του «λιγότερο κακού» γεωπολιτικού στρατοπέδου) είναι εξόχως «καμπιστικό», γιατί καλεί να διαλέξουμε στρατόπεδο: αν δεν είστε με την αντιπολίτευση, είστε με τον Άσαντ. Μεθοδολογικά αυτό δεν διαφέρει σε τίποτα από το αντίθετό του «αν δεν είστε με τον Άσαντ, είστε με την ισλαμο-ιμπεριαλιστική αντιπολίτευση». Δική μας γνώμη είναι ότι στη Συρία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει προοδευτικό στρατόπεδο.
Ας γυρίσουμε όμως στον ΤΓ. Το τμήμα που σχολιάζει αφορά τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις συγκεκριμένα. Η Πλατφόρμα τις καταδικάζει αναφανδόν, σε αντίθεση με στελέχη της Διεθνούς που στο πολύ πρόσφατο παρελθόν (ας θυμηθούμε τη θέση του Ασκάρ υπέρ της δυτικής επέμβασης στη Λιβύη, άποψη την οποία υποστήριξε και στη Διεθνή Επιτροπή της 4ης ως προσκεκλημένος εισηγητής για θέματα των αραβικών χωρών!). Ο αγώνας ενάντια τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, ωστόσο, για την Πλατφόρμα δεν σημαίνει ανοχή όχι μόνο σε κανέναν δικτάτορα, αλλά και σε καμία τοπική αστική τάξη γενικά: «δεν ακολουθούμε την ηγεσία καμίας αστικής τάξης, ακόμα κι αν αυτή προέρχεται από ένα καταπιεσμένο έθνος». Ο ΤΓ αγνοεί αυτή την καθαρή τοποθέτηση, και προσπαθεί ανακατεύοντας υπάρχουσες ή μη διατυπώσεις να στηρίξει τη φαντασίωση ότι η Πλατφόρμα αμφισβητεί τη διαρκή επανάσταση.
Την διαρκή επανάσταση και την άποψη για ταξική ανεξαρτησία απέναντι σε κάθε αστική τάξη και κυβέρνηση, όμως, την αμφισβητεί η ηγεσία της 4ης Διεθνούς, την οποία ο ΤΓ μαζί με την ΤΠΤ υπερασπίζονται απέναντι στον «σεκταρισμό» της Πλατφόρμας και της πλειοψηφίας της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος. Αρκεί να θυμίσουμε ότι ήταν ο αντιπρόσωπος της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος στη Διεθνή Επιτροπή που πρότεινε να μπει στη διακήρυξη της 4ης για την αραβική άνοιξη ένα κάλεσμα στους εργαζόμενους να μην ακολουθήσουν καμία αστική ηγεσία, αλλά να παλέψουν για τη δική τους εξουσία. Αυτό απορρίφθηκε με σθένος από την ηγεσία της 4ης, με το επιχείρημα ότι «δεν θα πούμε εμείς στους άραβες εργάτες τι να κάνουμε», και ότι οι αραβικοί λαοί «ξεσηκώνονται για δημοκρατία και όχι για σοσιαλισμό». Ας θυμίσουμε ακόμα τη διακήρυξη του γραφείου της 4ης για την Καταλονία, που δεν είχε ούτε μισή γραμμή διαφοροποίησης από την καταλανική αστική τάξη και την κυβέρνηση Πουιτζντεμόν, διακήρυξη την οποία ο ίδιος ο ΤΓ δήλωσε στη σχετική συζήτηση στην ΚΕ ότι βρίσκει καλή.
Ο ΤΓ κλείνει αυτό το σημείο με μια ενδιαφέρουσα ερώτηση προς την Πλατφόρμα: αν είναι αντικαπιταλιστική ή αντιιμπεριαλιστική. Δεν ξέρω αν ο σύντροφος θεωρεί την ανάλυση του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό, ως στάδιο του καπιταλισμού, έξω από τα «ιδεολογικά μας πλαίσια από υπάρξεως του ρεύματός μας». Ο ΤΓ και η τάση του παίρνουν ιερατικό ύφος και προσπαθούν να παίξουν τον θεματοφύλακα των παραδόσεων του ρεύματος. Προκαλεί εντύπωση λοιπόν το πώς μπορεί ο ΤΓ να πέφτει σε ένα τόσο στοιχειώδες λάθος.
Για εμάς ο αγώνας εναντίον του ιμπεριαλισμού δεν είναι διαφορετικός από τον αγώνα εναντίον του καπιταλισμού και υπέρ του κομμουνισμού. Η κριτική μας στον σκέτο αντιιμπεριαλισμό των σταλινικών και σταλινογενών οργανώσεων είναι ότι βλέπει τον ιμπεριαλισμό απλώς και μόνο ως γεωστρατηγική επιβολή των ισχυρότερων καπιταλιστικών χωρών και όχι ως ιστορική φάση του καπιταλισμού, και ότι απομονώνει τον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα ως στάδιο διαφορετικό από τον αντικαπιταλιστικό αγώνα. Για εμάς, ο αγώνας εναντίον του ιμπεριαλισμού είναι αναπόσπαστο τμήμα της επαναστατικής διαδικασίας, στη λογική ακριβώς της διαρκούς επανάστασης. Στην ερώτηση του ΤΓ λοιπόν απαντάμε απλά: είμαστε και τα δύο, επειδή είμαστε κομμουνιστές.
Επίλογος
Το παρόν κείμενο είναι τόσο κουραστικό, επειδή ακριβώς ακολουθεί τη σχολαστική δομή της κριτικής του ΤΓ. Η πολιτική ουσία, όμως, είναι αρκετά απλή και ευσύνοπτη. Η κριτική του ΤΓ, όπως και η διακήρυξη της ΤΠΤ, είναι μια ασυνήθιστα κακεντρεχής και συκοφαντική προσπάθεια να δαιμονοποιηθεί η σημερινή ΟΚΔΕ-Σπάρτακος και η αριστερή αντιπολίτευση στην 4η, και να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα της σημερινής πολιτικής της 4ης Διεθνούς. Στις δικές μας διατυπώσεις, οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες βλέπουν ασυγχώρητες προδοσίες των ιερών και οσίων του «ρεύματος». Στη συμμετοχή των τμημάτων της 4ης σε έναν σωρό γραφειοκρατικά ρεφορμιστικά κόμματα και στη στήριξη αστικών κυβερνήσεων «ενάντια στη λιτότητα» σε έναν σωρό χώρες βλέπουν το πολύ ότι δεν υπάρχει «απόλυτη συμφωνία στις τακτικές της περιόδου». Φαίνεται ότι η συμμετοχή στην κυβέρνηση της Βραζιλίας, η στήριξη της κυβέρνησης Πρόντι, της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης της Πορτογαλίας και της αστικής κυβέρνησης Σιρισένα στη Σρι Λάνκα, οι υπογραφές υπέρ του ευρωπαϊκού “Σχεδίου Β” με την Ζωή Κωνσταντοπούλου και έναν εσμό εθνικιστών, η στήριξη του Τσίπρα στην Ελλάδα και τόσα άλλα παραδείγματα είναι για τον ΤΓ και την ΤΠΤ νόμιμες τακτικές, που μπορεί να είναι σωστές ή λάθος, αλλά δεν απειλούν τον χαρακτήρα και τη στρατηγική της διεθνούς. Ας είναι: η κριτική μας προς την 4η απευθύνεται λοιπόν και στους συντρόφους της ΤΠΤ.
