Πέθανε σήμερα, 16 Ιουνίου 2023, και σε ηλικία 96 χρονών, μία από τις εμβληματικές φυσιογνωμίες του μεταπολεμικού ελληνικού επαναστατικού κινήματος. Ο σύντροφος Μίμης Λιβιεράτος δεν είναι πια μαζί μας! Ο νεαρός αντάρτης του ΕΛΑΣ, ο τελευταίος εναπομείνας σύνεδρος του ιδρυτικού συνεδρίου του Κομμουνιστικού Διεθνιστικού Κόμματος Ελλάδας, του ελληνικού τμήματος της Τετάρτης Διεθνούς, ο μακρονησιώτης αγωνιστής, ο υπεύθυνος του παράνομου εργοστασίου όπλων στην έρημο Σαχάρα για λογαριασμό του αλγερίνικου FLN, ο αντιδικτατορικός αγωνιστής, ο σύντροφος Μίμης, σημείο αναφοράς για όλο το ελληνικό τροτσκιστικό κίνημα, έφυγε σήμερα το μεσημέρι. Η ζωή του ήταν συνδεδεμένη με την ιστορία του επαναστατικού κινήματος, και για να την καταγράψει κανείς πρέπει να γράψει την ίδια την ιστορία του κινήματος. Τουλάχιστον ως το 1974. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι μια σύντομη ιστορική σκιαγραφία της πολυτάραχης ζωής αυτού του επαναστάτη.
Ο Μίμης Λιβιεράτος γεννήθηκε το 1927 στα Πετράλωνα, όπου και ζούσε μέχρι σήμερα. Στη διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε αρχικά στην ομάδα της Νέας Εποχής, που συγκροτήθηκε γύρω από τον Κώστα Αναστασιάδη και στην οποία συμμετείχαν, μεταξύ των άλλων, αρκετοί νέοι αγωνιστές, όπως ήταν ο Γιώργης Δαλαβάγγας – επιστήθιος φίλος του Μίμη για μια ζωή, ο Λεωνίδας Κύρκος, ο Κορνήλιος Καστοριάδης, αλλά και αγωνιστές όπως ο Γιάννης Κορδάτος. Εν συνεχεία ήλθαν σε επαφή με τον τυπογράφο και παλιό γραμματέα του ΚΚΕ, τον Θωμά Αποστολίδη, και μαζί με άλλους αγωνιστές συγκρότησαν το Επαναστατικό Σοσιαλιστικό (Κομμουνιστικό) Κόμμα Ελλάδας (ΕΣ(Κ)ΚΕ) με έντυπο αρχικά τη Σοσιαλιστική Ιδέα και εν συνεχεία την Κόκκινη Σημαία. Ο Μίμης προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και φοίτησε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του. Το ΕΣ(Κ)ΚΕ μετά την Απελευθέρωση και τον Δεκέμβρη του 1944 προσχώρησε στην ΕΛΔ και σχηματίστηκε το ΣΚ-ΕΛΔ. Ο Μίμης και μια ομάδα, συνολικά περί τους 15 αγωνιστές, συγκρότησαν ανεξάρτητη τάση και συμμετείχαν στις συζητήσεις για το νέο επαναστατικό κόμμα μαζί με το ΕΔΚΕ, το ΔΕΚΕ και την Περιφερειακή Επιτροπή Θεσσαλονίκης του Διεθνιστικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Εν συνεχεία αποχώρησαν από το ΣΚ-ΕΛΔΑ και πήραν αποφασιστικά μέρος στο ιδρυτικό συνέδριο του ΚΔΚΕ, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη του Ιούλη του 1946, σε μια χαράδρα της Πεντέλης. Στη διάρκεια του Εμφυλίου το ΚΔΚΕ στήριξε ανοιχτά και κριτικά τον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού, προβλέποντας παράλληλα την ήττα του! Από τα τέλη του 1947 σταμάτησε η νόμιμη έκδοση της Εργατικής Πάλης –άρχισε να βγαίνει πολυγραφημένη– και το 2ο συνέδριο του κόμματος πραγματοποιήθηκε σε βαθιά παρανομία το 1948.
Στη συνέχεια ο σύντροφος Λιβιεράτος υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Μακρόνησο, όπου βρίσκονταν αρκετά μέλη και στελέχη του πλέον παράνομου ΚΔΚΕ.
Στη δεκαετία του 1950 μαζί με άλλους συντρόφους και νεολαίους σοσιαλιστές συγκρότησαν τον Σοσιαλιστικό Σύνδεσμο Νέων. Από το 1951 συμμετείχε στο Κίνημα Ελεύθερου Συνδικαλισμού του Δημήτρη Στρατή και το 1955 στο Δημοκρατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα. Και στο πέμπτο συνέδριο του ΚΔΚΕ, που αποφασίστηκε ως ταχτική οικοδόμησης ο εισοδισμός στην ΕΔΑ, ο σύντροφος Μίμης ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές. Η ταχτική αυτή προκάλεσε ισχυρές αντιδράσεις και ένας σημαντικός αριθμός στελεχών που διαφωνούσε αποκλείστηκε από το κόμμα.
Λίγο αργότερα, με εντολή της Διεθνούς, που είχε πρωταγωνιστήσει στο κίνημα αλληλεγγύης με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο της Αλγερίας, ο Μ. Λιβιεράτος έφυγε για το Μαρόκο. Μέσα στην έρημο, με απίστευτες δυσκολίες, με μια ομάδα Ευρωπαίων επαναστατών –από ελληνικής πλευράς συμμετέχει και ο σύντροφος Θεοδόσης Θωμαδάκης– συγκροτούν ένα παράνομο εργοστάσιο όπλων (για τουφέκια και όλμους), όπως καταγράφει ο ίδιος εξαιρετικά στο βιβλίο του Το αόρατο εργοστάσιο.
Μετά τη νίκη της αλγερίνικης επανάστασης ο Λιβιεράτος επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου το ΚΔΚΕ εκδίδει ήδη από το 1959 το Μαρξιστικό Δελτίο και από το 1964 το περιοδικό Ο λόγος μας. Αρθρογραφεί και στα δύο, είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Γραφείου και συμμετέχει σε όλους τους αγώνες που αναπτύσσονται εκείνη την περίοδο και φυσικά στα Ιουλιανά. Λίγο πριν, μετά από το όγδοο συνέδριο του ΚΔΚΕ, μία ακόμη τάση, διαφωνώντας για τακτική του εισοδισμού στην ΕΔΑ, αποχωρεί από το κόμμα και συγκροτείται σε ανεξάρτητη οργάνωση με την επωνυμία ΟΚΔΕ και από τον Οκτώβρη του 1964 εκδίδει την Εργατική Δημοκρατία.
Παράλληλα υπάρχουν εξελίξεις στη Διεθνή. Μετά από το ενοποιητικό συνέδριο του 1963 η τάση του Μιχάλη Ράπτη (Πάμπλο) βρίσκεται στη μειοψηφία, και το 1965, για λόγους πειθαρχίας, αποκλείεται από τη Διεθνή, γεγονός που προκαλεί αντιδράσεις σε όλα σχεδόν τμήματα της Διεθνούς. Από ελληνικής πλευράς συμμετέχει ο Μίμης Λιβιεράτος. Προκαλούνται εντάσεις στη ΚΕ του ΚΔΚΕ σχετικά με την έκδοση ενός άρθρου του Μιχάλη Ράπτη. Και για ένα διάστημα αποκλείεται από την Κεντρική Επιτροπή. Επανέρχεται την ημέρα του πραξικοπήματος(!) όταν σε μία γρήγορη συνεδρία αποφασίζεται η δημιουργία των Δημοκρατικών Επιτροπών Αντίστασης (ΔΕΑ) – οι οποίες αναπτύσσονται γρήγορα. Ο σύντροφος Μίμης γλιτώνει τη σύλληψη και καταφεύγει αρχικά στη Γαλλία και εν συνεχεία στη Γερμανία. Έχοντας αποχωρήσει από το τμήμα και τη Διεθνή, συνεργάζεται στενά με τον Πάμπλο και με το ΠΑΚ, ενώ εκδίδει και κυκλοφορεί μεταξύ των Ελλήνων μεταναστών την Απελευθέρωση.
Ο σύντροφος επιστρέφει στην Αθήνα με την πτώση της δικτατορίας και μαζί με μία ομάδα παλαιών μελών του τμήματος της Τετάρτης Διεθνούς εντάσσονται στο ΠΑΣΟΚ. Γίνεται μέλος του πρώτου Εκτελεστικού Γραφείου του κόμματος ενώ ο Γιώργος Δαλαβάγγας μέλος της Κεντρικής Επιτροπής. Από το ΠΑΣΟΚ θα αποχωρήσουν το 1977 και μαζί με άλλους παλιούς αγωνιστές θα συγκροτήσουν την Ενότητα και θα εκδίδουν και το ομώνυμο έντυπο για χρόνια. Μετά από την Ενότητα ο σύντροφος Μίμης Λιβιεράτος δεν θα ενταχθεί σε καμία από τις οργανώσεις του τροτσκιστικού κινήματος, διατηρώντας συντροφικές σχέσεις σχεδόν με όλες. Ασχολήθηκε επιμόνως με την ιστορία του εργατικού κινήματος, επιχειρώντας να διασώσει τη μνήμη των ταξικών αγώνων πριν από τον Πόλεμο – εξέδωσε τέσσερις τόμους, έγραψε, μεταξύ των άλλων, για την ιστορία της ΓΣΕΕ, για τα Ιουλιανά, ενώ κυκλοφόρησε δεκάδες φυλλάδια ως έκδοση της Ενότητας και παράλληλα για πολλά χρόνια κυκλοφορούσε το φυλλάδιο Ενότητα με οικονομικές ειδήσεις, θέλοντας να τονίσει τις ιδιαιτερότητες και την δυναμική του ελληνικού καπιταλισμού.
Για μας ο Μίμης Λιβιεράτος ήταν ένας πολύτιμος σύντροφος, ιστορική παρακαταθήκη του τροτσκιστικού κινήματος. Ο Σπάρτακος έχει φιλοξενήσει πολλά άρθρα του και ο ίδιος έχει συμμετάσχει και μιλήσει σε συνέδρια του Ινστιτούτου Κοινωνικών και Πολιτικών ερευνών “Παντελής Πουλιόπουλος”.
Η Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας – Σπάρτακος, ελληνικό τμήμα της Τέταρτης Διεθνούς, αποτίει φόρο στον σύντροφο Μίμη Λιβιεράτο, σε έναν επαναστάτη, που από το 1942, αμούστακο παιδί, ως το 2023, στα βαθιά γεράματα, για περισσότερα από 80 χρόνια έμεινε πιστός στην κόκκινη σημαία και στη σοσιαλιστική επανάσταση!